دکتر علی علیپور



مچ پا و بیماری های مرتبط با آنمچ پا یکی از اعضای بدن است که درد وبیماری در آن ممکن است شما را مدت ها خانه نشین کند. از این رو آشنایی با انواع بیماری های مرتبط با مچ پا میتواند آگاهی شمارا در مورد این بیماری بالاتر ببرد.

 قفل شدن مچ پا

مچ پا زمانی که در حین راه رفتن قفل می شود می تواند یک وضعیت ناتوان کننده و دردناک باشد که کارهای روزانه و فعالیت بدنی را دشوار سازد. مچ پاى قفل شده می تواند نشانه ای از شرایط مختلف باشد که شامل پارگى رباط، بی ثباتی مچ پا، آرتریت، التهاب و تورم استخوان و بیماری استئودریت است. اگر در هنگام راه رفتن این درد را تجربه کردید، برای تشخیص آن با پزشک خود م کنید.


✅ آرتروز 

آرتروز مچ پا – یا بیماری مفصلی دژنراتیو – می تواند به علت آسیب به مچ پا و یا سایش طبیعی و پارگی در پى افزایش سن رخ دهد. آرتریت زمانی اتفاق می افتد که غضروف مفصل تحلیل مى رود. هنگامی که استخوان های مچ پا شروع به مالش روى هم می کنند، ممکن است علائم مختلفى مانند درد، تورم، دامنه ى حرکت محدود و قفل شدن را تجربه کنید.

آرتریت مچ پا با اصلاح کفش، بریس، داروهای ضد التهابی، کاهش وزن، فیزیوتراپی و تزریق استروئید درمان می شود. اگر این درمان ها کارساز نباشند، جراحی گزینه ى بعدى است.

✅ پارگى رباط و بی ثباتی آن

پیچ خوردگى هاى مکرر و شدید مچ پا می تواند به آن آسیب برساند. هنگامی که مچ پا در خارج از محدوده حرکتى طبیعی چرخیده یا پیچیده شود، ممکن است رباط آن پاره شود. با گذشت زمان، این وضعیت ممکن است باعث مزمن شدن و بی ثباتی آن قسمت از پا شود. پارگى رباط و بى ثباتى مچ  میتواند باعث درد، تورم، قفل شدن مچ، ترک خوردگی و احساس بی ثباتی در طی راه رفتن و سایر فعالیت های روزانه شود. این وضعیت ممکن است با استراحت، بی تحرکی، بریس مچ پا، فیزیوتراپی و حتی جراحی درمان شود .

✅ التهاب و تورم استخوان

التهاب استخوان همان استئوفیت هایى است که می توانند در لبه هاى استخوان ها و همچنین محل اتصال رباط ها و تاندون ها به استخوان ها ایجاد شوند. التهاب استخوان می تواند در مچ پا ایجاد شود و بهبود یابد و منحر به قفل شدن مچ پا شود.

علائم دیگر آن ممکن است شامل درد و محدودیت حرکتی باشد. افراد می توانند سال ها بدون درد و یا قفل شدن ناشی از التهاب زندگى کنند. داروهای ضد التهاب می توانند به کاهش درد کمک کنند. جراحی نیز می تواند برای حذف استئوفیت ها انجام شود.

 بیمارى استئوکندریت

استئوکندریت بیمارى است که موجب کاهش جریان خون به قسمت انتهایی استخوان، از جمله استخوان مچ پا، می شود. جریان خون در نتیجه ى شل شدن یک تکه غضروف در انتهاى استخوان کاهش مى یابد. این وضعیت به ویژه پس از جراحت مچ پا به طور معمول شایع است.

علائم آن می تواند شامل درد، قفل شدن مچ پا، تورم، حساسیت به لمس، دامنه حرکتی محدود و احساس بی ثباتی در مفصل باشد. در حین برخورد با آن بهتر است ابتدا اقدامات محافظه کارانه انجام شود. پزشک شما ممکن است به شما استراحت را توصیه کند. فیزیوتراپی نیز ممکن است به افزایش قدرت و دامنه حرکت کمک کند. اگر اقدامات محافظه کارانه کارساز نباشد، جراحی پیشنهاد مى شود .



مچ پا و بیماری های مرتبط با آنمچ پا یکی از اعضای بدن است که درد وبیماری در آن ممکن است شما را مدت ها خانه نشین کند. از این رو آشنایی با انواع بیماری های مرتبط با مچ پا میتواند آگاهی شمارا در مورد این بیماری بالاتر ببرد.

 قفل شدن مچ پا

مچ پا زمانی که در حین راه رفتن قفل می شود می تواند یک وضعیت ناتوان کننده و دردناک باشد که کارهای روزانه و فعالیت بدنی را دشوار سازد. مچ پاى قفل شده می تواند نشانه ای از شرایط مختلف باشد که شامل پارگى رباط، بی ثباتی مچ پا، آرتریت، التهاب و تورم استخوان و بیماری استئودریت است. اگر در هنگام راه رفتن این درد را تجربه کردید، برای تشخیص آن با پزشک خود م کنید.


✅ آرتروز 

آرتروز مچ پا – یا بیماری مفصلی دژنراتیو – می تواند به علت آسیب به مچ پا و یا سایش طبیعی و پارگی در پى افزایش سن رخ دهد. آرتریت زمانی اتفاق می افتد که غضروف مفصل تحلیل مى رود. هنگامی که استخوان های مچ پا شروع به مالش روى هم می کنند، ممکن است علائم مختلفى مانند درد، تورم، دامنه ى حرکت محدود و قفل شدن را تجربه کنید.

آرتریت مچ پا با اصلاح کفش، بریس، داروهای ضد التهابی، کاهش وزن، فیزیوتراپی و تزریق استروئید درمان می شود. اگر این درمان ها کارساز نباشند، جراحی گزینه ى بعدى است.

✅ پارگى رباط و بی ثباتی آن

پیچ خوردگى هاى مکرر و شدید مچ پا می تواند به آن آسیب برساند. هنگامی که مچ پا در خارج از محدوده حرکتى طبیعی چرخیده یا پیچیده شود، ممکن است رباط آن پاره شود. با گذشت زمان، این وضعیت ممکن است باعث مزمن شدن و بی ثباتی آن قسمت از پا شود. پارگى رباط و بى ثباتى مچ  میتواند باعث درد، تورم، قفل شدن مچ، ترک خوردگی و احساس بی ثباتی در طی راه رفتن و سایر فعالیت های روزانه شود. این وضعیت ممکن است با استراحت، بی تحرکی، بریس مچ پا، فیزیوتراپی و حتی جراحی درمان شود .

✅ التهاب و تورم استخوان

التهاب استخوان همان استئوفیت هایى است که می توانند در لبه هاى استخوان ها و همچنین محل اتصال رباط ها و تاندون ها به استخوان ها ایجاد شوند. التهاب استخوان می تواند در مچ پا ایجاد شود و بهبود یابد و منحر به قفل شدن مچ پا شود.

علائم دیگر آن ممکن است شامل درد و محدودیت حرکتی باشد. افراد می توانند سال ها بدون درد و یا قفل شدن ناشی از التهاب زندگى کنند. داروهای ضد التهاب می توانند به کاهش درد کمک کنند. جراحی نیز می تواند برای حذف استئوفیت ها انجام شود.

 بیمارى استئوکندریت

استئوکندریت بیمارى است که موجب کاهش جریان خون به قسمت انتهایی استخوان، از جمله استخوان مچ پا، می شود. جریان خون در نتیجه ى شل شدن یک تکه غضروف در انتهاى استخوان کاهش مى یابد. این وضعیت به ویژه پس از جراحت مچ پا به طور معمول شایع است.

علائم آن می تواند شامل درد، قفل شدن مچ پا، تورم، حساسیت به لمس، دامنه حرکتی محدود و احساس بی ثباتی در مفصل باشد. در حین برخورد با آن بهتر است ابتدا اقدامات محافظه کارانه انجام شود. پزشک شما ممکن است به شما استراحت را توصیه کند. فیزیوتراپی نیز ممکن است به افزایش قدرت و دامنه حرکت کمک کند. اگر اقدامات محافظه کارانه کارساز نباشد، جراحی پیشنهاد مى شود .



تاندون آشیل در قسمت پشتی مچ پا قرار دارد و گاهی پارگی و دیگر مشکلات آن باعث میشود تا فرد به زیر تیغ جراحی رود. در این مقاله به بررسی مراقبت بعد از عمل تاندون آشیل می پردازیم.


بهبودی شما

ترمیم تاندون آشیل باعث اتصال دوباره انتهای تاندون پاره شده می شود، بدین ترتیب دوباره می توانید از پای خود به طور مناسب استفاده کنید.

شما ممکن است یکی از دو نوع جراحی قابل انجام را داشته باشید. در جراحی باز، پزشک یک برش در پشت پای شما ایجاد می کند. در جراحی پرکوتانئوس، پزشک از یک برش خیلی کوچک تری استفاده می کند. ابزارهای لازم برای تثبیت تاندون از طریق این برش وارد می شوند.

شما برای چند روز احساس خستگی خواهید کرد. ممکن است انتهای پا و مچ پایتان متورم شوند. ممکن است در اطراف برش روی پشت پای خود دچار بی حسی شوید. ممکن است ساق و مچ پایتان کبود شوند. شما می توانید برای کاهش تورم، روی آن ناحیه یخ قرار دهید. این تورم باید بعد از چند روز بهتر شود.

با بهبودی شما، تاندون نیز به آرامی قوی تر خواهد شد. ممکن است 6 تا 12 هفته بعد از جراحی نیاز به استفاده از پوتین یا محافظ پا (کست) داشته باشید. درابتدا، ممکن است این کار برای رو به پایین نگه داشتن پا جهت اتیام تاندون انجام شود.

 ممکن است بعد از چند هفته بتوانید وزنتان را روی پای عمل شده ی خود بیندازید. تا تا گذشت چند ماه نمی توانید مانند گذشته از پا و مچ پای خود استفاده کنید. شما نیاز به ورزش های بازتوانی برای افزایش قدرت خود دارید.

این که چه وقتی بتوانید به ورزش و تمرین های دیگری خود بازگرید بستگی به آن دارد که تا چه اندازه برنامه ی بازتوانی را درست انجام دهید و تاندون شما چگونه التیام یابد. برای بازگشتن به فعالیت هایتان پزشک یا فیزیوتراپ شما یک زمان حدودی به شما می گوید. ممکن است 4 تا 6 ماه بعد بتوانید به ورزش خود بازگردید.

این لیست به شما خواهد گفت که بهبودی شما چقدر زمان می برد. اما بهبودی هر شخص با شخص دیگر متفاوت خواهد بود. کارهای زیر را انجام دهید تا هرچه سریع تر بهبود یابید.

مراقبت های لازم بعد از عمل تاندون آشیل

✔ فعالیت ها بعد از عمل تاندون آشیل

وقتی احساس خستگی کردید، استراحت کنید. خواب کافی به بهبودی شما کمک خواهد کرد. در حالتی بخوابید که پای عمل شده تان بالا باشد. پزشکتان به شما خواهد گفت که بهترین موقعیت قرار گیری پا و مچ پایتان چگونه است. تا حد امکان در روزهای نخست پای خود را بالا نگه دارید (مانند قرار دادن آن روی بالش).

ممکن است 6 تا 12 هفته نیاز به استفاده از پوتین یا محافظ پا داشته باشید، تا پایتان را از حرکت نامناسب دور نگه دارد. شما می توانید برای حرکت در خانه و انجام کارهای روزانه خود از عصا استفاده کنید.

ممکن است بتوانید 24 تا 48 ساعت بعد از جراحی دوش بگیرید، اگر پزشکتان آن را تایید کرده باشد. وقتی دوش می گیرید، با پوشاندن بانداز زخمتان به وسیله پلاستیک آن را خشک نگه دارید. ممکن است بهتر باشد از یک چارپایه برای نشستن استفاده کنید. اگر پزشک یک پابند برای شما قرار داده، فقط درصورتی که خودش تایید کرد آن را دربیاورید.

اگر پزشکتان اجازه دوش گرفتن یا درآوردن پابند را نداد، می توانید با اسفنج خودتان را بشویید. تا قبل از تایید پزشکتان حمام، شنا، استفاده از وان گرم، صابون زدن به پا برای شما ممنوع است.

شما وقتی توانستید حرکت پا و مچتان را کنترل کنید، عصا را کنار گذاشتید و دیگر از داروی مسکن استفاده نکردید می توانید رانندگی کنید. این مورد معمولا 4 تا 6 هفته زمان می برد.

این که چه وقتی بتوانید به کار خود بازگردید بستگی به شغلتان دارد. اگر کار شما نشسته است، می توانید 1 تا 2 هفته بعد به کارتان بازگردید. اما اگر هنگام کارتان ایستاده هستید، ممکن است 6 تا 8 هفته زمان ببرد. اگر کار شما نیازمند فعالیت های جسمی زیاد است، ممکن است بازگشت به آن 3 تا 6 ماه زمان ببرد.

✔ رژیم غذایی بعد از عمل تاندون آشیل

شما می توانید همان غذاهای همیشگی را بخورید. اگر معده شما ناراحتی دارد، غذهای معمولی، کم چرب مانند برنج ساده، مرغ پخته شده، نان تست و ماست را امتحان کنید. نوشیدن آب فراوان فراموش نشود.

ممکن است احساس کنید حرکات روده تان بعد از جراحی مثل همیشه سالم نیست. این موضوع متداول است. سعی کنید از بروز یبوست و زور زدن هنگام دفع خودداری کنید. ممکن است نیاز باشد روزانه از مکمل های فیبر استفاده کنید. اگر برای چند روز شکمتان کار نکرد، از پزشکتان در مورد مصرف یک ملین خفیف بپرسید.

✔ داروها بعد از عمل تاندون آشیل

در صورت وم پزشکتان به شما می گوید چه زمانی داروهایتان را دوباره مصرف کنید. همچنین ممکن است پزشکتان به شما داروی جدید بدهد.

اگر رقیق کننده خون مانند وارفارین، کلوپیدوگرل و آسپرین مصرف می کنید حتما این مسئله را با پزشک خود درمیان بگذارید. اگر لازم باشد پزشکتان به شما می گوید چه زمانی آن ها را دوباره مصرف کنید. مطمئن باشید که دقیقا می دانید پزشکتان از شما چه می خواهد.

مسکن های خود را دقیقا مانند دستور پزشک مصرف کنید. اگر پزشکتان داروی مسکنی برای شما تجویز کرده است، آن را همانند چیزی که گفته است مصرف کنید. اگر پزشکتان برای شما مسکنی تجویز نکرده است، از او بپرسید که آیا می توانید داروهای بدون نسخه مصرف کنید یا خیر.

اگر پزشکتان برای شما آنتی بیوتیک تجویز کرده است، دقیقا همانند تجویزش آن را مصرف کنید. درصورتی که احساس بهبودی کردید، مصرف آن را قطع نکنید. شما باید تمام داروهای آنتی بیوتیکتان را مصرف کنید.

اگر فکر می کنید مسکنتان باعث نارحتی معده شما می شود:

☑ دارو را بعد غذا مصرف کنید (درصورتی که پزشکتان خلاف آن را نگفته باشد)

☑ از پزشکتان بخواهید داروی دیگری برای شما تجویز کند.

✔ مراقبت از زخم بعد از عمل تاندون آشیل

اگر زخمتان بانداژ شده است، آن را پاکیزه و خشک نگه دارید. دستورالعمل های پزشکتان را انجام دهید. شاید پزشکتان بخواهد بانداژ زخمتان را خودش بردارد. اگز پزشکتان اجازه دهد، ممکن است 24 تا 48 ساعت بعد از جراحی بتوانید این کار را انجام دهید.

اگر زخمتان را با نوارهایی بسته است، بگذارید تا زمانی که خودشان کنده شوند روی زخم بمانند. آن ناحیه را پاکیزه و خشک نگه دارید.

اگر برای شما پابند تجویز کرده اند، دستورات پزشک را انجام دهید. آن را خشک نگه دارید. هیچ چیزی زیر پابند، مانند هرگونه پودر، قرار ندهید.

✔ ورزش بعد از عمل تاندون آشیل

انجام ورزش های برنامه ی بازتوانی یک قسمت مهم درمان است. ورزش های ابتدایی شما به بدست آوردن انعطافتان کمک می کند. همچنین ممکن است از ایجاد جای زخم (اسکار) در اطراف برش جلوگیری کند.

✔ یخ و بالا نگه داشتن پا 

برای کاهش تورم و درد، هر بار به مدت 10 تا 20 دقیقه یخ یا کمپرس سرد روی پایتان قرار دهید. این کار را هر چند ساعت انجام دهید. بین یخ و پایتان یک لباس نازک قرار دهید.

تا سه روز بعد از جراحی در هر زمانی که توانستید پای خود را روی پالش قرار دهید تا بالا باشد. سعی کنید پایتان بالاتر از قلبتان قرار داشته باشد. این کار به کاهش تورم کمک می کند.

اگر پزشکتان به شما جوراب ساق بلند حمایتی داده است، به همان مدتی که گفته است آن را بپوشید. این کار به پیشگیری از ایجاد ه خون کمک می کند.

پیگیری مراقبتی جز کلیدی درمان و سالم ماندن است.

تمام قرار ملاقات های خود با پزشکتان را شرکت کنید، در صورت ایجاد هر مشکلی با پزشک یا پرستار خود تماس بگیرید. همچنین ایده ی خوبی است که نتایج آزمایش هایتان را بدانید و لیستی از داروهای مصرفی تان تهیه کنید.

چه زمانی باید با اوژانس تماس بگیرید؟

هر وقت که فکر کردید نیاز به مراقبت های اورژانسی دارید با اورژانس تماس بگیرید. برای مثال در موارد زیر این کار را انجام دهید:

✴ناگهان بی هوش شدید.

✴ درد قفسه ی سینه، تنگی نفس یا سرفه ی خونی دارید.

در موارد زیر با پزشک یا پرستارتان تماس بگیرید.

✅ دردی داشته باشید که بدتر شده و با مصرف مسکن بهبود نیابد.

✅ در پا یا زانوی خود بیحسی، احساس مورمور شدن یا احساس قلقلک داشته باشید.

✅ احساس کنید پایندتان خیلی تنگ است.

✅ پایتان سرد، بی رنگ شود یا تغییر رنگ یابد.

✅ معده ی تان دچار ناراحتی شود یا نتوانید چیزی بنوشید.

✅ بخیه هایتان باز شوند، یا زخمتان باز شود.

✅ خون ریز از بانداژ زخمتان

✅ بعد از عمل تاندون آشیل نشانه هایی از ایجاد ه خون در پایتان داشته باشید، مانند:

✳ درد در ساق پا، پشت زانو، ران یا کشاله ی رانتان

✳ قرمزی یا تورم در پایتان

✅ بعد از عمل تاندون آشیل علائمی از عفونت داشته باشید، مانند:

✳ افزایش درد، تورم، گرمی یا قرمزی آن

✳ رگه های قرمزی که به زخمتان منتهی شوند.

✳ ترشح چرک از زخمتان

✳ تب



ورزشکاران معمولا در ناحیه زانوهای خود به OCD دچار می شوند، اما به دلیل این که بسیاری از افراد (نه تنها ورزشکاران) پیچ خوردگی های مچ پا را نادیده می گیرند، آسیب غضروف مچ پا نیز شایع است.

از آن جایی که غضروف توانایی بسیار کمی در ترمیم خود دارد، اگر آسیب غضروفی درمان نشود، می تواند تا مرحله فرسایس استخوانی یا مفصلی پیشروی کرده و به استئوآرتریت (آرتروز) منجر شود.

آسیب غضروفی محدود به یک گروه سنی خاص نیست. آسیب برای تمامی افراد، پیر و جوان، ورزشکار یا کارمندان دفاتر (پشت میز نشین) محتمل است. یک پیچ خوردگی شدید در مچ پا می تواند به OCD منجر شود.

هنگامی که آسیب مکرر بوده، یا به اندازه کافی شدید است یا نادیده گرفته می شود غضروف فرسوده شده و قطعاتی از آن جدا می شوند این وضعیت به تماس شدیدا دردناک استخوان بر روی استخوان منجر می شود.

علائم آسیب به غضروف مچ پا

فردی که دچار آسیب در غضروف مچ پا می شود درد، تورم و سفتی در مچ پای خود احساس می کند. این التهاب می تواند خفیف تا شدید باشد. همچنین مچ پا می تواند قرمز، گرم و به شدت دردناک شود. محدوده حرکات مچ پا نیز می تواند محدود شود که در آن صورت فرد قادر نخواهد بود تا به آسانی مچ پای خود را حرکت دهد.

اهمیت غضروف

غضروف بافتی سفید و اتصال دهنده است که در میان مفاصل و بسیاری از بخش های بدن دیده می شود. برای مثال بینی و گوش ها به ترتیب نسبتا و کاملا از غضروف تشکیل شده اند. غضروف در میان مفاصل به عنوان یک ماده بالش مانند عمل کرده و از استخوان ها در برابر ساییدگی و ضربه حمایت می کند.

همچنین، غضروف استخوان ها را نیز در کنار یکدیگر نگه می دارد. غضروف، استخوان نیست بلکه بافتی سفت و منعطف است که به آسانی آسیب می بیند. هیچ جریان خونی به غضروف نمی رود و همین، علت سفید بودن آن است. غضروف به دلیل نداشتن جریان خون، هنگامی که آسیب دیده یا پاره می شود به آسانی التیام نمی یابد.

چه چیزی سبب آسیب به غضروف مچ پا می شود؟

#غیر عادی بودن راستای مچ پا (انحراف)

گاهی اوقات این مورد مادر زادی بوده و گاهی نیز ناشی از التیام پس از یک آسیب می باشد. این وضعیت باید به وسیله جراحی و درمان تصحیح شود.

#آسیب و استفاده بیش از حد

افتادن بر روی پله ها، پیچ خوردن مچ پا، رها شدن یک جسم و افتادن آن بر روی مچ پا همه این موارد می توانند سبب آسیب دیدن غضروف مچ پا شوند. همان طور که ممکن است بدانید ورزشکاران در زمینه فوتبال، راگبی، تنیس و کشتی بیش ترین احتمال ابتلا به این وضعیت را دارند. هر گونه ورزشی مانند بسکتبال یا بدمینتون که شامل ارتباط تماسی بالا یا دویدن و پریدن باشد نیز جز این موارد به حساب می آید.

#نداشتن تحرک

هنگامی که فرد به طور معمول تحرک ندارد، آتروفی عضلانی (ضعیف شدن) تنها موردی نیست که برای او اتفاق می افتد. مفاصل جهت سالم ماندن نیاز به تحرک دارند. مدت های طولانی بی تحرکی و نداشتن فعالیت نیز ممکن است به غضروف مچ پا آسیب برساند.

#چاقی

بدن ما در سازگار شدن و تنظیم کردن خود فوق العاده است اما وزن بیش از حد سبب بسیاری از پیچ خوردگی ها در اعضای بدن از جمله استخوان ها و مفاصل (مخصوصا ناحیه مچ پا) می شود. مفاصل مچ پا مفاصلی هستند که وزن بدن را تحمل کرده و هر باری که فرد راه می رود این مفاصل او را حمایت می کنند. بدن افراد چاق تحت فشار فیزیکی بیشتری است، به همین دلیل هم احتمال بیشتری برای ابتلا به آسیب غضروفی در مچ پای خود دارند.

عوارض جانبی آسیب مفصلی

آسیب غضروفی می تواند به موارد زیر منجر شود:

#همارتروز یا خونریزی در مفصل

در موارد حاد، یک قطعه از غضروف جدا و میان مفصل گیر می کند. این وضعیت سبب قفل شدن مفصل و خونریزی می شود. همچنین، در این مورد مچ پا کبود به نظر می رسد.

#فشار اضافی بر روی استخوان ها

فشار اضافی بر روی استخوان ها می تواند به ایجاد خار استخوانی یا استئوفیت نیز منجر شود. این خارهای استخوانی در حاشیه مفصل تشکیل شده و سبب درد شدیدتر و اختلال بیش تر در عملکرد مچ پا می شوند. این وضعیت مانند چرخ دنده هایی است که بر روی یکدیگر فشار آورده اما حرکت نمی کنند و از آن جایی که بر روی هم دیگر خراش می اندازند صدا می دهند.

#ضایعه غضروفی

در این مورد یک حفره در غضروف ایجاد می شود. این حفره مانند همه حفره ها می تواند بزرگ تر شده و به حدی برسد که تمام غضروف از بین رود. هنگامی که غضروف به طور کامل از بین می رود، مفاصل اجزای بالش مانند خود را از دست داده و استخوان ها بر روی هم ساییده می شوند و این وضعیت بسیار دردناک است. مفاصل مچ پا مفاصلی هستند که وزن را تحمل می کنند و در صورتی که غضروف آن ها آسیب ببیند بیمار قابلیت راه رفتن خود را از دست خواهد داد. مفاصل جهت سالم ماندن نیاز به تحرک دارند. مدت های طولانی بی تحرکی و نداشتن فعالیت نیز به غضروف آسیب می رساند.

تشخیص آسیب غضروفی

تمایز آسیب غضروفی از دیگر مشکلات (مانند آسیب رباط یا ضایعات استخوان های تحت غضروفی) می تواند دشوار باشد، زیرا تمامی این موارد علائمی مشابه به هم دارند. برای تایید آسیب غضروف، فرد پس از معاینه توسط متخصص با رادیوگرافی ساده بررسی می شود. در صورتی که با منفی بودن جواب، درد بیش از 2 ماه ادامه یابد تصویر برداری های سی تی اسکن و ام آر آی انجام می شوند.

ام آر آی و سی تی اسکن آسیب غضروف، آسیب استخوان های زیر غضروف یا شکستگی قطعه ای از استخوان یا غضروف را که بسیار دردناک نیز می باشد نشان می دهند. همچنین، فردی که به این وضعیت دچار است، هر موقع که مچ پای خود را حرکت می دهد، صدایی تق تق مانند تولید می کند.

درمان های آسیب دیدگی غضروف مچ پا

چندین گزینه درمانی برای درمان OCD همانند دیگر مشکلات مچ پا وجود دارد، از جمله:

#داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی

پزشک جهت کاهش درد و التهاب بیمار مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی را تجویز می کند.

#فیزیوتراپی

فرد معمولا به یک فیزیوتراپ ارجاع داده می شود تا عضلات خود را تقویت کرده، محدوده حرکتی مفصل خود را دوباره به دست آورده و حس تعادل خود را افزایش دهد.

#استراحت دادن به مچ پا و انجام حرکات جایگزین

جهت به حداقل رساندن درد، فرد باید از انجام فعالیت هایی که سبب درد می شوند خودداری کند. برای مثال می توان به جای استفاده از پله از آسانسور و به جای راه رفتن دوچرخه سواری را انتخاب کند.

#مفصل بندها (آتل یا بریس)

مفصل بندها قطعاتی پلاستیکی یا چرمی هستند که از مفاصل مچ پا محافظت کرده و به طرز قابل توجهی درد را در آن ناحیه کاهش می دهند.

#یخ

در موارد حاد فرد می تواند 3 تا 4 بار در روز به مدت 20 دقیقه بر روی مچ پای خود کمپرس یخ قرار دهد. این کار باید فورا پس از فعالیت جسمانی صورت گیرد.

#جراحی

هنگامی که درمان ها و داروها جهت کمک به تسکین درد و بهبود تحرک کافی نیستند، باید جراحی بر روی مچ پا صورت گیرد. با آرتروسکوپی مچ پا می توان قطعات غضروفی را خارج کرد و بستر ضایعه را سوراخ سوراخ کرد تا سلول های بنیادی از کف ضایعه به آن نفوذ کنند و سبب ترمیم گردند. جراحی  باز مچ پا نیز می تواند یک راه حل باشد. برای مواردی که آسیب شدید تر و وسعت ایتلا زیاد است، ممکن است پیوند غضروف تنها راه حل باشد.

آرتروسکوپی با هدف ترمیم آسیب غضروف مچ پا

متاسفانه بدون انجام جراحی، OCD  بدتر و بدتر خواهد شد. پیشرفت این مشکل تا حدی که نیاز به تعویض کامل مفصل باشد مطلوب نیست. آرتروسکوپی می تواند آسیب غضروفی را ترمیم کرده و فرد به وسیله استراحت و درمان می تواند هر چه سریع تر به کیفیت قبلی زندگی خود و فعالیت های روزانه اش برسد.

پس از جراحی آرتروسکوپی

جهت تسکین درد و التهاب، به مدت چند روز به فرد دارو های مسکن خوراکی داده می شود. بخیه ها 1 تا 2 هفته پس از جراحی برداشته می شوند. در این مرحله، پزشک معالج توصیه هایی را در ارتباط با محدوده حرکتی، ورزش های مچ پا و فیزیوتراپی به بیماران خود ارائه می دهد که برای آن ها ایده آل می باشند.

بسته به شرایط بیمار، ممکن است او بتواند فورا پس از جراحی دوباره بر روی پاهای خود راه برود یا به مدت چند هفته آن ها را بالا نگه داشته و وزنی بر روی آنها قرار ندهد.

بعد از عمل آرتروسکوپی چه زمانی فرد می تواند به فعالیت های قبلی خود بازگردد؟

70 تا 90 درصد بیمارانی که تحت عمل آرتروسکوپی برای درمان ضایعه ی غضروف مچ پا (OCD) قرار گرفته اند نتایجی عالی بدست آورده اند. فرد می تواند این انتظار را داشته باشد که بعد از گذشت چند روز پس از جراحی به سر کار خود برگردد. البته این در صورتی است که فشاری بر روی پاهای او وارد نشود.

اکثر بیماران به 1 الی 2 هفته زمان جهت بهبودی نیاز دارند. بهترین کار پرسیدن در مورد شرایط خود از پزشک است. فرد زمانی می تواند دوباره رانندگی کند که قادر به قرار دادن وزن بر روی پاهای خود بوده و مصرف دارو های مسکن نارکوتیک (مخدر) را قطع کرده است.

در صورتی که فرد ورزشکار بوده و یا شدیدا به ورزش کردن علاقه مند است باید انتظار حداقل 4 تا 6 ماه و گاه تا یک سال را برای برگشتن به ورزش مورد علاقه خود داشته باشد. این مدت نیز باید با فیزیوتراپی همراه باشد.


در اکثر افرادی که در پای خود احساس سوزش دارند، دلیل متداول و اصلی آسیب دیدگی عصب های این بخش از بدن است که این موضوع  می تواند مرتبط با دیابت باشد. با این حال احساس سوزش در پا ممکن است دلایل دیگری نیز داشته باشد که در این مقاله قصد داریم پیرامون آن ها صحبت کنیم.

حس سوزش در پا در افراد مختلف ممکن است بر حسب شرایط، متناوب یا دائمی باشد و میزان آن نیز از معمولی تا شدید متغیر می باشد. ممکن است پای شما حس گرما، مور مور شدن، تیر کشیدن یا بی حسی را داشته باشد. این درد و سوزش معمولا در هنگام شب بیشتر است. درمان احساس سوزش و درد در پا بستگی به دلیل بروز این شرایط دارد و نمی توان همه بیماران را با یک پروسه درمانی خاص درمان کرد.

 در این مقاله پیرامون دلایل سوزش پا در افراد بیشتر اطلاعات کسب کنید تا متوجه دلیل اصلی سوزش پای خود شوید.

15 دلیل اصلی سوزش در پای افراد

احساس سوزش در پاها ممکن است در شرایط مختلف و بنا به دلایل متغیری به وجود آید. جهت طی کردن مراحل درمانی بسیار مهم است که ابتدا دلیل اصلی مشکل خود را مشخص کنید. برخی علل نظیر قارچ پا در پای مصدوم ورزشکاران یا کفش هایی که خیلی تنگ هستند به راحتی قابل درمان و رفع شدن هستند. اما در برخی شرایط ممکن است دلیل بروز مشکل سوزش در پا نامشخص باشد و در نتیجه انتخاب راه درمانی مناسب برای پزشک متخصص کمی سخت می شود.

✅ نوروپاتی دیابتی

اگر قند خون کنترل نشده و بالا را برای سال ها نادیده بگیرید همین موضوع می تواند منجر به آسیب دیدگی رگ ها و عصب های بدن شما به خصوص ناحیه پا شود. قند خون بالا انتقال سیگنال و پیام ها در اعصاب را کاهش می دهد .همین موضوع می تواند حس و اعصاب بخش های مختلفی از بدن را تحت تاثیر قرار دهد که از جمله آن ها می توان به پاهای فرد اشاره کرد. قند خون بالا همچنین دیواره رگ های خونی را که حامل اکسیژن و مواد غذایی هستند ضعیف کرده و انتقال این مواد ضروری به اعصاب را با مشکل مواجه می کند.

این آسیب به عصب می تواند در کل بدن شما وجود داشته باشد. حدود 60 الی 70 درصد از افرادی که با دیابت دست و پنجه نرم می کنند مشکل مربوط به آسیب به اعصاب بدن خود یا همان نوروپاتی را در بدن دارند .در صورت داشتن شرایط زیر، متاسفانه ریسک نوروپاتی دیابتی در شما افزایش می یابد:

❇ چاقی بیش از حد

❇ فشار خون بالا

❇ سیگار کشیدن

❇ مصرف الکل

هنگامی که آسیب عصبی در پاهای شما باشد، این موضوع را با نام نوروپاتی ثانوی یا جانبی معرفی می کنند. نوروپاتی جانبی یکی از متداول ترین انواع نوروپاتی در بیماران مختلف است. این نوع از نوروپاتی می تواند یک حس سوزش در پاهای شما ایجاد کند. نوروپاتی کمتر ممکن است دست و بازوی افراد را تحت تاثیر قرار دهد و خطر اصلی مربوط به ناحیه پا در بیماران است.

از جمله علائم دیگر نوروپاتی ثانوی می توان به موارد زیر اشاره داشت:

❇ بی حس شدن و یا تیر کشیدن در دست یا پای افراد

❇ حس اینکه انگار یک جوراب تنگ را پوشیده اید

❇ درد تیز یا ضربه زننده در ناحیه پا

❇ حس ضعف یا سنگینی در پا و دست ها

❇ تعریق زیاد و غیر طبیعی

در صورت مشاهده هر کدام از علائم نوروپاتی، مراجعه به پزشکان متخصص بسیار ضروری است. کنترل کردن قند خون می تواند از آسیب به عصب ها جلوگیری کند.

یک مطالعه نشان داده است که نوروپاتی غیر قابل توضیح و با علت ناشناخته ممکن است نشانه ای از دیابت پنهان یا مرزی باشد.

✅ نوروپاتی حسی فیبر کوچک (SFSN)

SFSN نوعی نوروپاتی دردناک است که در نتیجه آن معمولا سوزش ناحیه پا به سراغ افراد می آید. از جمله دیگر علائم نوروپاتی حسی فیبر کوچک می توان به کم شدن حس در پا و درد های متناوب یا دائم اشاره کرد. دلیل بروز SFSN در افراد از دست دادن غلاف میلین است که کار آن محافظت از فیبر عصبی در بدن است. با اینکه در اکثر موارد دلیل بروز نوروپاتی حسی فیبر کوچک مشخص نیست، معمولا بیماری دیابت نقش اساسی در این موضوع دارد.

✅ استفاده زیاد از الکل

استفاده زیاد و افراطی از الکل یکی دیگر از دلایل آسیب رسیدن به اعصاب بدن به شمار می رود که به آن نوروپاتی الکلی می گویند. علاوه بر سوزش در پا، از جمله دیگر علائم این نوع نوروپاتی به موارد زیر اشاره می کنیم:

❇ ضعف در عضلات، اسپاسم های عضلات و از دست دادن کارکرد عضلات

❇ کارکرد نامناسب دستگاه تناسلی و روده

❇ حس گیجی و سرگیجه

❇ اختلال گفتار

عدم مصرف الکل می تواند از شدیدتر شدن علائم  نوروپاتی الکل جلوگیری کند. با این حال برخی آسیب های مربوط به اعصاب غیر قابل برگشت هستند.

✅ بیماری شارکو _ماری _ توث (CMT)

بیماری CMT یکی متداول ترین بیماری های آسیبی عصبی وراثتی است. این بیماری عملکرد اعصاب مربوط به عضلات را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری معمولا پیشرونده است، بدین معنا که علائم آن در گذر زمان تشدید می شوند. یکی از اولین علائم CMT ایجاد سوزش در ناحیه پا است و معمولا بیماران حس دردناکی نظیر فرو شدن سوزن در پا و دست های خود دارند. از جمله دیگر علائم CMT می توان به آتروفی(تحلیل) عضلانی و عدم کنترل مناسب دست و پاها اشاره کرد.

معمولا از هر 2500 نفر یک نفر با بیماری CMT دسته پنجه نرم می کند. نام این بیماری در واقع گرفته شده از سه پزشکی است که در سال 1886 آن را تشخیص داده اند. آتروفی عضلانی پرونئال و نوروپاتی حسی حرکتی ارثی از جمله دیگر اسم های مربوط به این وضعیت خاص هستند.

✅ سندروم درد منطقه ای پیچیده (CRPS)

بیماری CRPS معمولا در یک بافت یا ناحیه از بدن به وجود می آید و در بیشتر اوقات پس از یک جراحی یا مصدومیت پدیدار می شود. این بیماری شامل آسیب دیدگی به اعصاب است که پیام رسانی و ارتباط بین مغز و ستون فقرات را با مشکل روبرو می کند. از جمله علائم این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

❇ درد سوزشی در عضو

❇ ورم

❇ تغییر در رنگ پوست و بافت ها

✅ ارتیروملالژیا

ارتیروملالژیا یک بیماری بسیار نادر است که با قرمزی، داغی و درد در ناحیه پا همراه بوده و دلیل آن نیز در اکثر مواقع ناشناخته است. شدت این بیماری بسته به شرایط خاص فرد متغیر می باشد. اما درد ناشی از آن معمولا پس از موارد زیر تشدید می شود:

❇ تمرین و ورزش

❇ پیاده روی

❇ ایستادن

❇ در معرض گرما قرار گرفتن

✅ کمبود غذایی و مواد مقوی

سوزش در پا بر اثر رژیم غذایینامناسب یا سوتغذیه در گذشته بیشتر از زمان حال متداول بوده است اما هنوز هم در نواحی خاصی که قحطی وجود دارد در بین برخی افراد دیده می شود. در زمان جنگ جهانی دوم حدود یک سوم از زندانی های آمریکایی جنگ سندروم سوزش پا در اثر سو تغذیه را تجربه کردند.

در جمعیت کنونی، به خصوص در افراد بزرگسال، آسیب های عصبی می تواند مربوط به کمبود مواد زیر در بدن باشد:

❇ ویتامین ب 12

❇ ویتامین ب 6

❇ ویتامین ب 9 (فولات ها)

این کمبود در انواع مختلف ویتامین ب می تواند منجر به بروز سوزش در ناحیه پا و عضلات شود و کارکرد آن ها را با مشکل مواجه کند.

کم خونی که در واقع کمبود سلول های خون قرمز در بدن است نیز می تواند به دلیل کمبود ویتامین ب در بدن پدیدار شود. از جمله دیگر علائم کمبود ویتامین در بدن می توان به سرگیجه، تنگی نفس و خستگی اشاره کرد.

✅ کم کاری تیروئید

یک تیروئید کم کار می تواند تعادل هورمون های در بدن را به کلی به هم بزند. این موضوع می تواند منجر به ورم شود که همین موضوع فشار روی اعصاب را خواهد کرد. علاوه بر سوزش در پا، علائم دیگر کم کاری تیروئید شامل خستگی، افزایش وزن و پوست خشک هستند.

✅ بیماری های عفونی

سوزش در پا می تواند یکی از چندین علائم عفونت های مختلف نظیر موارد زیر باشد:

❇ بیماری لایم

❇ اچ آی وی(ایدز)

❇ سیفلیس

❇ زونا

اگر فکر می کنید مشکل عفونی در بدن دارید حتما از پزشک معالج خود درخواست آزمایش کنید تا شاید دلیل اصلی سوزش در ناحیه پا مشخص شود.

✅ قارچ انگشتی در ورزشکاران

بیماری قارچ انگشتی یک عفونت واگیردار است که بیشتر در ورزشکاران دیده می شود. این بیماری می تواند دست و انگشتان پا را در افراد تحت تاثیر قرار دهد.

از جمله متداول ترین علائم مربوط به قارچ انگشتی پای ورزشکاران می توان به سوزش، تیر کشیدن و خارش در ناحیه پا اشاره کرد که بیشتر در ناحیه انگشتان پا حس می شود. علاوه بر این موارد ممکن است علائم زیر را نیز تجربه کنید:

❇ تاول های خارشی و دردناک بر روی پا

❇ شکاف در پوست بین انگشتان پا یا بر روی بخش های دیگر پا

❇ خشکی پوست در کناره ها یا زیر پا

❇ خشکی پوست بر روی پا

❇ خارج شدن انگشتان پا از موقعیت اولیه و همیشگی خود و تغییر رنگ و ضخامت آن ها

✅ بیماری های کلیوی

هنگامی که کلیه های شما کارکرد صحیح و همیشگی خود را از دست می دهند، مواد سمی در خون شما شکل گرفته و این موضوع می تواند منجر به درد و سوزش در ناحیه پا شود. این شرایط همچنین موارد دیگری که در زیر اشاره شده اند را به همراه دارد:

❇ کاهش خروجی ادرار

❇ تنگی نفس بی دلیل و نامشخص

❇ حالت تهوع

❇ گیجی

❇ خستگی

❇ تشنج

❇ کما

✅ بیماری شریانی محیطی (PAD)

بیماری PAD یا همان شریان محیطی همراه با تنگ شدن شریان هایی است که خون را از قلب به سمت پا می آورند. علائم بیماری شریان محیطی مشابه با همان مواردی است که در نوروپاتی بود که در بالا به آن ها اشاره شد و از جمله آنها می توان به سوزش در ناحیه پا اشاره کرد. درد معمولا به دنبال پیاده روی و نرمش و تحرک ایجاد می شود.

✅ سندروم تونل تارسال

سندروم تونل تارسال زمانی رخ می دهد که اعصابی که از پشت قوزک داخلی عبور می کنند به دلیل ورم یا صدمات مختلف فشرده شوند. این موضوع می تواند در نهایت منجر به سوزش در ناحیه پا و همچنین درد های موضعی گردد. این درد در پا با گذر زمان تشدید می شود و باید سریعا به پزشک مراجعه کرد.

در این شرایط بسیار مهم است که درمان را خیلی زود شروع کنید و اجازه ندهید آسیب دیدگی اعصاب به مرحله ای برسد که دیگر غیر قابل برگشت و همیشگی باشد.

✅ قرار گرفتن در معرض سموم

در معرض ف ات سنگین (مثل سرب و جیوه) یا حتی مواد شیمیایی صنعتی بودن (مثل سموم آفت کش) در مدت زمان طولانی می تواند منجر به بروز علائم نوروپاتی محیطی شود. برخی مواد دارویی که از آن ها برای درمان برخی بیماری های خاص نظیر اچ آی وی(ایدز) یا تشنج استفاده می شود نیز منجر به آسیب دیدگی اعصاب بدن و در نتیجه بروز سوزش در ناحیه پا می شوند.

✅ شیمی درمانی

مواد شیمیایی درمانی که برای کشتن سلول های سرطانی مورد استفاده قرار می گیرند عوارض جانبی متعددی دارند که نوروپاتی محیطی از جمله آن هاست. دیگر اثرات جانبی مربوط به سیستم های عصبی یا عضلانی در اثر شیمی درمانی شامل موارد زیر می شوند:

❇ خستگی، درد و حس لرزش عضلات

❇ کاهش رفلکس های تاندونی

❇ مشکلات تعادلی

❇ ضعف عضلات

❇ درد



تعویض مفصل عمل جراحی است که در آن قسمت های مختلف یک مفصل دچار  آرتروز یا مفصل تخریب شده برداشته می شوند و به جای آن یک وسیله فی، پلاستیکی یا سرامیکی به نام پروتز قرار داده می شود.


انواع مختلفی از آرتروز می‌توانند بر روی مفصل تاثیر بگذارند. آرتروز مفصل یک بیماری مربوط به از دست رفتن غضروف درون مفصل است و مهم ترین دلیل برای انجام عمل آرتروپلاستی به شمار می‌رود.

پروتز طوری طراحی شده است که حرکات یک مفصل نرمال و سالم را شبیه سازی کند. شایع ترین تعویض مفصل های انجام شده تعویض مفصل ران و زانو می باشند، ولی سایر مفاصل را نیز می توان تعویض کرد مثل، مچ پا، مچ دست، شانه و آرنج.

چرا ممکن است به آرتروپلاستی نیاز داشته باشم؟

علل متعددی می توانند باعث درد مفصلی و ناتوانی شوند به گونه ای که بیمار مجبور شود برای تعویض مفصل اقدام کند. آرتروز، روماتیسم، شکستگی های قدیمی، هموفیلی و بیماری های متابولیک می توانند غضروف مفصلی را چنان آسیب بزنند که سبب درد ناتوان کننده و نیاز به تعویض مفصل بشوند.

این عمل جراحی ممکن است زمانی استفاده شود که درمان دارویی دیگر تاثیرگذاری خود را از دست داده باشد و قادر به رفع درد و از کار افتادگی مفصل نباشد. از جمله مواد دارویی مورد استفاده برای آرتروز قبل از عمل جراحی آرتروپلاستی عبارتند از:

❇ داروهای ضد التهاب

❇ داروهای درد (مسکن)

❇ حرکات خاص کاهش درد

❇ گجت‌ های کمکی برای راه رفتن

❇ فیزیوتراپی

❇ تزریقات کورتیزون در مفصل زانو

❇ تزریقات مربوط به اصلاح ویسکوزیته (تزریق مواد روغنی جهت کاهش درد مفصل در حین حرکت)

❇ کاهش وزن (برای افراد چاق)

❇ تمرین و ورزش

چطور آماده آرتروپلاستی شوم؟

✔ پزشک شما کل پروسه جراحی و اتفاقاتی که قرار است رخ دهد را به شما توضیح خواهد داد و می‌توانید هرگونه سوال و ابهامی که در ذهن دارید از وی بپرسید.

✔ از شما خواسته می‌شود تا فرمی را جهت صدور اجازه انجام عمل جراحی امضا کنید. این فرم را دقیق بخوانید و اگر هر ابهام و سوالی داشتید حتما آن را مطرح کنید.

✔ علاوه بر چک کردن سابقه کامل درمانی و بیماری‌های قبلی، ممکن است از شما یک آزمایش کامل فیزیکی گرفته شود تا از سلامت بدنی شما قبل از حمل جراحی مطمئن شوند. امکان گرفته شدن آزمایش خون و تشخیصی در این مرحله وجود دارد.

✔ اگر به چیز خاصی حساسیت دارید و یا به ماده دارویی خاصی آلرژی دارید، حتما آن را به اطلاع پزشک خود برسانید.

✔ پزشک خود را از تمامی مواد دارویی (تجویز شده یا بدون تجویز پزشک) که در حال استفاده از آن بودید یا هنوز هستید، مطلع کنید.

✔ اگر سابقه مشکلات خون ریزی در بخش‌های مختلف بدن را داشته‌اید و یا از داروهای ضد انعقاد خون، آسپیرین یا هر دارویی که بر روی گردش خون در بدن تاثیرگذار است استفاده می‌کنید، حتما آن را به اطلاح متخصصین برسانید. شاید قطع کردن این داروها قبل از انجام عمل جراحی آرتروپلاستی ضروری باشند.

✔ اگر باردار هستید و یا احتمال بارداری شما وجود دارد حتما این موضوع را به اطلاع پزشک خود برسانید.

✔ از شما خواسته می‌شود به مدت 8 ساعت قبل از عمل هیچ چیز نخورید (معمولا در نیمه شب)

✔ احتمالا قبل از عمل به کمک آرام بخش شما را در وضعیت آرامی نگه خواهند داشت.

✔ شاید از شما خواسته شود قبل از عمل با یک متخصص توانبخشی ملاقات کنید تا توضیحات لازم را به شما ارائه کند.

✔ از کسی کمک بخواهید تا بعد از عمل به مدت یک تا دو هفته در محیط خانه به شما کمک کند چرا که پس از مرخص شدن از بیمارستان، تا چند وقت توان حرکتی مناسب و نرمال نخواهید داشت.

✔ بر اساس وضعیت درمانی و سلامت، ممکن است پزشک شما موارد دیگری را جهت آماده شدن برای آرتروپلاستی از شما بخواهد.

عمل جراحی تعویض مفصل

عموما، آرتروپلاستی شامل مراحل و موارد زیر می‌شود:

  • از شما خواسته می‌شود لباس‌های خود را در آورید و یک روپوش مخصوص بپوشید.
  • یک خط درون وریدی معمولا بر روی دست شما ایجاد می‌شود.
  • بر روی میز جراحی به نحوه قرار می‌گیرید که بیشترین دسترسی به مفصل مورد نظر برای جراحان وجود داشته باشد.
  • یک کاتتر ادراری به مریض متصل می‌شود.
  • اگر موی زیادی در بخش مربوط به جراحی وجود داشته باشد، قبل از شروع عمل شیو می‌شود.
  • متخصص بیهوشی دائما مانیتور مربوط به ضربان قلب، فشار خون، تنفس و اکسیژن خون شما را در حین عمل بررسی می‌کند.
  • پوست ناحیه مورد نظر به کمک مواد ضد عفونی کننده تمیز می‌شود.
  • جراح یک برش در محل مفصل ایجاد می‌کند.
  • سپس بخش‌های آسیب‌دیده از مفصل جدا یا تعمیر می‌شوند.
  • برش بر روی بدن به کمک بخیه بسته می‌شود.
  • یک بانداژ استریل یا پوشش خاص بر روی پوست قرار خواهد گرفت.

بیشتر عمل‌های جراحی مفصل مربوط به کمر و زانو می‌شود و مواردی نظیر قوزک پا، آرنج، شانه و انگشتان کمتر به چشم می‌خورند. ممکن است برای انجام عمل جراحی آرتروپلاستی دلایل دیگری نیز وجود داشته باشد.

عوارض تعویض مفصل

همچون هر عمل جراحی دیگر، در آرتروپلاستی نیز ممکن است اتفاقات غیرمنتظره رخ دهد. از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • خون ریزی
  • عفونت
  • ایجاد ه خون در پا و ریه
  • شل شدن بخش‌های پروتزی از بدن بیمار

اعصاب و رگ های خونی موجود در محل انجام عمل جراحی نیز ممکن است صدمه پیدا کنند. این موضوع منجر به ضعف و بی حس شدن می‌شود. درد مفصل ممکن است به کمک جراحی تسکین پیدا نکند و یا کارکرد کامل و اولیه مفصل به آن بر نگردد.

با توجه به دیگر شرایط خاص بدنی و بیماری ممکن است ریسک‌های دیگری در انجام عمل جراحی آرتروپلاستی وجود داشته باشد. حتما این موارد را با پزشک خود در میان بگذارید تا بدین ترتیب از بروز چنین اتفاقات غیر منتظره‌ای جلوگیری به عمل آید.

بهبود و بازتوانی پس از تعویض مفصل

افرادی که عمل جراحی آرتروپلاستی را انجام می‌دهند معمولا بهبود بسیار چشمگیری در وضعیت مفصل خود تجربه می‌کنند، فعالیت‌های بدنی را بهتر انجام می‌دهند و کیفیت زندگی آنها ارتقا می‌یابد.

بهبود و بازتوانی پس از آرتروپلاستی برای هر بیمار متفاوت است. در کل، پزشک شما، شما را تشویق خواهد کرد که از مفصل جدید خود هر چه زودتر استفاده کنید. بعضی بیماران پس از تعویض مفصل موقتا دچار درد می شوند زیرا عضلات اطراف مفصل به دلیل کم تحرکی ضعیف شده اند.



عمل جراحی تعویض مفصل زانو که به آن آرتروپلاستی زانو نیز گفته می ‌شود به منظور کمک به کاهش درد و بهبود عملکرد زانو در فردی که دچار مشکل و درد شدید زانوست انجام می ‌شود. این عمل شامل برداشتن استخوان و غضروف آسیب دیده از استخوان ران، استخوان ساق و گاه کشکک و سپس جایگزین کردن آن با مفصل مصنوعی که از جنس آلیاژ ف، پلاستیک و پلیمر است می باشد.

به منظور تشخیص مناسب بودن عمل تعویض مفصل زانو (آرتروپلاستی) 

جراح ارتوپد حرکات، ثبات و قدرت زانو را بررسی می ‌کند. تصاویر گرفته شده به وسیله اشعه ایکس نیز وی را در تشخیص دقیق مشکل زانو یاری می ‌کند.

یکی از اصلی ترین علل عمل جراحی تعویض مفصل زانو ، تخفیف دردهای شدید ناشی از آرتروز یا آرتریت روماتویید است. افراد نیازمند به آرتروپلاستی معمولاً در راه رفتن، بالا رفتن از پله و برخاستن مشکل دارند. همچنین برخی افراد در هنگام استراحت نیز ممکن است این درد ها را تجربه نمایند.کسانی نیاز به تعویض مفصل پیدا می کنند که درد شدید مانع انجام کار های روزمره ایشان می شود یا چنان دفورمیته شدیدی در زانو دارند (همرا آرتروز شدید) که ایشان را ناتوان کرده است.

عوارض عمل تعویض مفصل زانو

عمل جراحی تعویض مفصل زانو همانند هر عمل جراحی ممکن است عوارض و خطراتی را به دنبال داشته باشد، از جمله:

❇ عفونت

❇ انعقاد خون در عروق پا و ریه

❇ حمله قلبی

❇ سکته

❇ آسیب های عصبی

❇ علائم عفونت

در صورت مشاهده موارد زیر باید به سرعت مراتب را به پزشک مربوطه اعلام کرد:

☑ تب بالای 37.8 درجه سانتی گراد

☑ لرز

☑ ترشحات محل عمل جراحی

☑ افزایش قرمزی، ورم و دردهای زانو

در صورت عفونت پروتز، قسمت تعویض شده از طریق عمل جراحی برداشته شده و برای از بین بردن باکتری ها، مصرف آنتی بیوتیک تجویز می ‌گردد. پس از برطرف شدن عفونت نیز عمل جراحی مجدد به منظور کار گذاشتن دوباره مفصل جدید انجام می ‌شود.

❇ از کار افتادگی مفصل های مصنوعی

یکی دیگر از عوارض عمل جراحی تعویض مفصل زانو ، خرابی مفصل های مصنوعی است. استفاده روزانه از این مفصل ها هرچند از جنس قوی ترین ف و پلاستیک باشند می‌ تواند باعث تحریک و خرابی آن‌ ها گردد. از موارد خطرناک دیگر نیز اضافه وزن و انجام فعالیت های بسیار شدید است که باعث فشار به مفصل و در نهایت از کار افتادگی آن می ‌شود.

غذا و دارو

به توصیه پزشک یا متخصص بیهوشی از مصرف برخی دارو ها و مکمل های غذایی، قبل از عمل جراحی باید پرهیز کرد.

آمادگی برای ریکاوری

تا چند هفته پس از عمل جراحی، بیمار برای راه رفتن نیازمند عصا و واکر است. به همین دلیل باید نسبت به تهیه آن پیش از عمل اقدام نماید.تا مدتی پس از عمل همچنین باید از کارهایی مانند رانندگی، آشپزی و لباس شستن و دیگر فعالیت های روزمره خودداری کرد.

قبل از عمل

انجام عمل جراحی تعویض زانو مستم بیهوشی عمومی یا نخاعی است. به منظور پیشگیری از عفونت های پس از عمل، آنتی بیوتیک وریدی قبل، بعد و در طول عمل جراحی به وی تزریق می ‌شود. علاوه بر این برای بی حس کردن زانو و اطراف آن نیز ممکن است از بی حسی های موضعی استفاده شود. تأثیر داروهای بی حسی پس از عمل جراحی از بین خواهد رفت.

در هنگام عمل

به منظور دسترسی به سطوح مختلف مفصل، زانو در حالت خمیده قرار داده می ‌شود. سپس شکافی به طول 15 الی 25 سانتی متر ایجاد می ‌شود و پس از کنار زدن کشکک سطوح مفصلی تخریب شده بریده می شوند.

پس از آن نیز مفصل مصنوعی کار گذاشته می ‌شود و پزشک قبل از بستن شکاف، با تست کردن مفصل از عملکرد درست آن اطمینان حاصل می ‌کند. این عمل ممکن است حدود 2 ساعت به طول بینجامد.

پس از عمل

پس از عمل، بیمار به مدت 1 الی 2 ساعت به اتاق ریکاوری منتقل و سپس برای مدت 2 الی 3 روز در بخش بستری بیمارستان استراحت می کند .
برای افزایش جریان خون به عضلات پا و برای پیشگیری از ورم و انعقاد خون، به بیمار توصیه می ‌شود در زمان بستری از حرکت دادن پا و مچ پاغافل نشود. علاوه بر این داروهای ضد انعقاد خون و استفاده از جوراب های مخصوص برای بیمار تجویز می ‌شود که مانع از ورم و انعقاد خون می ‌گردد.
یک روز پس از عمل جراحی، فیزیوتراپیست نحوه صحیح انجام حرکت با زانو تازه را به بیمار آموزش می‌ دهد. پس از ترک بیمارستان نیز انجام حرکات فیزیوتراپی در منزل یا مرکز فیزیوتراپی باید ادامه داده شود. در زمان ریکاوری توصیه می ‌شود دستورات تیم پزشکی درمورد مراقبت از زخم، رژیم غذایی و فعالیت را به طور جدی دنبال کنید.

نتیجه

در بسیاری از افراد عمل جراحی تعویض مفصل زانو بسیار مؤثر است و باعث تخفیف درد و بازیابی حرکات می ‌شود

3 الی 6 هفته پس از عمل جراحی، شخص قادر به انجام فعالیت های روزمره سبک مانند خرید خواهد بود. رانندگی نیز در صورتی که شخص پس از گذشت 3 هفته قادر به خم کردن زانو و کنترل ماشین باشد و از داروهای خواب آور استفاده نکند، امکان پذیر خواهد بود ولی اگر زانوی راست عمل شده باشد بهتر است رانندگی شش هفته پس از جراحی شروع شود.

پس از دوره ریکاوری فرد قادر به انجام فعالیت های سبک و مختلف از قبیل پیاده روی، شنا و دوچرخه سواری خواهد بود، اما توصیه می ‌شود از انجام فعالیت های سنگین مانند دویدن، اسکی، تنیس و ورزش هایی که مستم پرش هستند پرهیز گردد.



برنامه بازتوانى زانو به شما کمک می کند تا به فعالیت هاى روزمره ى خود برگردید. در اینجا یک برنامه ى بازتوانى زانو به همراه تصاویر تمرینات معرفی شده است. 


هدف برنامه بازتوانی زانو

پس از صدمه یا جراحى، یک برنامه ى مناسب بازتوانی زانو به شما کمک خواهد کرد تا به فعالیت هاى روزمره ى خود برگردید و از زندگى فعال تر و سالم ترى لذت ببرید. با یک برنامه ى به دقت طراحى شده و صحیح بازتوانى، شما مى توانید حتى به ورزش و تفریحات مورد علاقه ى خود برگردید.

برنامه اى که در این جا به آن مى پردازیم، یک برنامه ى بازتوانى زانو است که طیف گسترده اى از تمرینات را در بر مى گیرد. براى این که اطمینان بیابید که این برنامه براى شما مؤثر و بى خطر است، آن را با نظارت پزشک خود انجام دهید.

❇ قدرت زانو

تقویت عضلاتى که از زانوى شما محافظت مى کنند، فشار وارد بر مفصل زانو را کم مى کند. عضلات قوى به زانوى شما کمک مى کنند تا فشارها را جذب کند.

❇ انعطاف پذیرى زانو

کشش عضلات، آن ها را تقویت مى کند و براى بازیابى دامنه ى حرکتى و پیشگیرى از بروز آسیب ها اهمیت دارد. کشش ملایم بعد از تمرینات تقویتى باعث کاهش درد و ناراحتى عضلات و کمک به بلند و انعطاف پذیر بودن آنها مى کند.

عضلات هدف

عضلات هدف در این برنامه ى بازتوانى زانو عبارتند از:

❇ عضله ى چهارسر (جلوى ران)

❇ عضلات دو سر ران / همسترینگ ( پشت ران)

❇ عضلات دور کننده / ابدوکتور ران (قسمت خارجى ران)

❇ عضلات نزدیک کننده / ادوکتور ران (قسمت داخلى ران)

❇ عضلات باسن (گلوتئوس م و گلوتئوس ماکزیموس)

مدت برنامه بازتوانی زانو

برنامه بازتوانی زانو باید به مدت چهار تا شش هفته ادامه بیابد، مگر آن که پزشک یا فیزیوتراپیست شما توصیه ى دیگرى داشته باشند. پس از بهبود، مى توانید این تمرین ها را به عنوان یک برنامه ى نگهدارنده براى تمام عمر به منظور محافظت از سلامت زانویتان ادامه دهید. انجام این تمرین ها دو تا سه روز در هفته قدرت و دامنه ى حرکتى زانوى شما را حفظ خواهد کرد.

شروع برنامه بازتوانی زانو

❇ گرم کردن

پیش از انجام تمرین هاى زیر، به مدت ٥ الی ١٠ دقیقه با قدم زدن یا رکاب زدن روى دوچرخه ى ثابت، خود را گرم کنید.

❇ کشش

پس از گرم کردن، تمرین هاى کششى را که به آن اشاره خواهیم کرد، پیش از پرداختن به تمرین هاى تقویتى، انجام دهید. پس از پایان تمرین هاى تقویتى، دوباره تمرین هاى کششى را انجام دهید.

❇ از درد غافل نشوید!

در زمان تمرین، شما نباید احساس درد کنید. اگر هنگام تمرین درد دارید، حتماً با پزشک یا فیزیوتراپیست خود م کنید.

❇ بپرسید

اگر نمى دانید که چگونه یا به چه تعداد یک تمرین را انجام دهید، با پزشک یا فیزیوتراپیست خود گفتگو کنید.

برنامه ى بازتوانى زانو / تمرینات کششى

1️⃣ کشش تاندون آشیل ( تاندون پاشنه ) (شکل ١)

تعداد: ٢ ست چهارتایی،  ٦ الی٧ روز در هفته

عضلات هدف: عضلات دو قلوى پشت ساق

کشش تاندون آشیل

  • رو به دیوار بایستید و پاى سالم خود را در حالى که زانویتان اندکى خم هست جلو بگذارید. پاى ناسالم کاملا صاف و کشیده در عقب قرار مى گیرد، طورى که کف آن کاملاً روى زمین و انگشتان اندکى رو به داخل باشند.
  • در حالى که کف هر دو پا روى زمین قرار دارند، لگن خود را به جلو و به سمت دیوار فشار دهید.
  • این کشش را ٣٠ ثانیه نگه دارید و سپس ٣٠ ثانیه استراحت کنید و مجددا تکرار کنید.

❗نکته: کمر و پشت را صاف نگه دارید.

2️⃣کشش ایستاده ى عضله ى چهارسرران (شکل ٢)

تعداد: ٢-٣، ٤ الی ٥ روز در هفته

عضلات هدف: عضله چهارسر (جلوى ران)

کشش ایستاده ى عضله ى چهارسرران

  • براى حفظ تعادل خود، از پشتى صندلى یا دیوار کمک بگیرید.
  • زانوى خود را خم کنید و پاشنه را به سمت باسن خود بالا بیاورید.
  • مچ پاى خود را با دست بگیرید و به آرامى پاشنه خود را به بدنتان نزدیک تر کنید.
  • این وضعیت را ٣٠ تا ٦٠ ثانیه نگه دارید.
  • همین حرکت را با پاى مقابل تکرار کنید.

❗ نکته: پشت و کمر را به عقب خم نکنید و به طرفین نچرخانید.

3️⃣ کشش عضلات دو قلوى پشت ران در وضعیت دراز کشیده (شکل ٣)

تعداد: ٢-٣، ٤ الی ٥ روز در هفته

عضلات هدف: عضلات پشت ران ( شما باید کشش را در پشت ران و زانوى خود حس کنید)

کشش عضلات دو قلوى پشت ران بازتوانی زانو

  • روى زمین بخوابید و هر دو پا را خم کنید.
  • یک پا را از روى زمین بلند کنید و زانوى خود را به سمت سینه بیاورید. دستان را پشت ران و زیر زانوى خود حلقه کنید.
  • پاى خود را صاف کنید و آن را به آرامى به سمت سر خود بکشید، تا آنجا که کشش را در عضلات پشت رانتان حس کنید (اگر حلقه کردن دستانتان پشت ران برایتان دشوار است، یک پارچه یا حوله را دور رانتان حلقه کنید و دو طرف آن را با دست بگیرید و پا را به سمت خود بکشید).
  • این وضعیت را ٣٠ تا ٦٠ ثانیه نگه دارید.
  • همین حرکت را با پاى مقابل تکرار کنید.

❗نکته: دستان خود را درست پشت مفصل زانو نگذارید.

برنامه ى بازتوانى زانو / تمرینات تقویتى

1️⃣ نیمه چمباتمه ( شکل ٤)

تعداد: ٣ ست ده تایى،  ٤ الی ٥ روز در هفته

عضلات هدف: چهارسر ران، عضلات باسن و دو سر ران

نیمه چمباتمه بازتوانی زانو

  • بایستید و پاها را به اندازه ى عرض شانه باز کنید. دست ها را مى توانید روى ران هایتان بگذارید یا آن ها را به جلو به حالت کشیده نگه دارید. در صورت نیاز، براى حفظ تعادلتان از پشتى صندلى یا دیوار کمک بگیرید.
  • سر و سینه ى خود را بالا نگه دارید و به آرامى لگن خود را حدود ٢٥ سانتیمتر پایین بیاورید، انگار که مى خواهید روى یک صندلی بنشینید.
  • وزن خود را روى پاشنه ها بیندازید و این وضع را ٥ ثانیه نگه دارید.
  • به پاشنه ها فشار بیاورید و بدن خود را به وضعیت ایستاده برگردانید.

با آسان تر شدن انجام این تمرین با گذشت زمان، به تدریج با گرفتن وزنه در دستان خود مقاومت را افزایش دهید. با وزنه 2/5 کیلوگرم آغاز کنید و به تدریج آن را به وزنه ١٠ کیلوگرم افزایش دهید.

  ❗ نکته: از کمر به جلو خم نشوید و کمر خود را صاف نگه دارید.

2️⃣ تقویت عضلات پشت ران یا همسترینگ (شکل ٥)

تعداد: ٣ ست ده تایى، ٤ الی٥ روز در هفته

عضلات هدف: عضلات پشت ران

تقویت عضلات پشت ران بازتوانی زانو

  • پشتى صندلى یا دیوار را با دست بگیرید.
  • زانوى مبتلا را خم کنید و پاشنه را تا آنجا که درد اجازه مى دهد، بالا بیاورید.
  • این وضعیت را به مدت ٥ ثانیه نگه دارید و سپس استراحت کنید و مجددا حرکت را انجام دهید.

با آسان تر شدن انجام این تمرین با گذشت زمان، به تدریج با اضافه کردن وزنه به مچ پا، مقاومت را افزایش دهید. با وزنه 2.5 کیلوگرم آغاز کنید و به تدریج آن را به ١٠ کیلوگرم افزایش دهید.

❗ نکته: پنجه پا را به جلو بکشید و زانو ها را نزدیک هم قرار دهید.

3️⃣ تقویت عضلات پشت ساق ( شکل ٦ )

تعداد: ٢ ست ده تایى، ٦ الی ٧ روز در هفته

عضلات هدف: عضلات پشت ساق

تقویت عضلات پشت ساق بازتوانی زانو

  • بایستید و وزن خود را به طور مساوى روى هر دو پا بیندازید. براى حفظ تعادل دیوار یا پشت صندلى را با دست بگیرید.
  • پاى سالم را از روى زمین بردارید، به گونه اى که همه ى وزنتان روى پاى مبتلا بیفتد.
  • پاشنه پاى مبتلا را تا آن جا که مى توانید بالا بیاورید و سپس به حالت اول برگردید.
  • این حرکت را ده بار تکرار کنید.

❗ نکته: وزن خود را روى سینه ى پاى مبتلا بیندازید.

4️⃣ صاف کردن ساق (شکل ٧)

تعداد: ٣ ست ده تایى، ٤ الی ٥ روز در هفته

عضلات هدف: چهارسر ران

صاف کردن ساق بازتوانی زانو

  • صاف روى یک صندلى یا نیمکت بنشینید.
  • عضلات جلوى ران را سفت کنید و به آرامى پاى مبتلا را تا آن جا که مى توانید صاف کنید و بالا بیاورید.
  • عضلات جلوى ران خود را بفشارید و این حالت را به مدت ٥ ثانیه نگه دارید سپس پا را روى زمین بگذارید و استراحت کنید.

با آسان تر شدن این تمرین با گذشت زمان، به تدریج با اضافه کردن وزنه به مچ پا، مقاومت را افزایش دهید. با وزنه 2.5 کیلوگرمی آغاز کنید و به تدریج آن را به  وزنه ١٠ کیلوگرم افزایش دهید.

❗ نکته: با فشار شدید سعى نکنید پاى خود را بیش از حد توانتان بالا بیاورید.

5️⃣ صاف بالا آوردن ساق (شکل ٨)

تعداد: ٣ ست ده تایى، ٤ الی ٥ روز در هفته

عضلات هدف: عضله ى چهار سر ران



آسیب رباط صلیبی یکی از شایع ترین آسیب های زانو است. ورزشکارانی که در ورزش های پر برخورد مثل فوتبال، بسکتبال و کشتی فعالیت می کنند، بیشتر در معرض آسیب رباط صلیبی هستند.


اگر رباط صلیبی شما آسیب ببیند، شما ممکن است برای بازیابی عملکرد کامل زانوی خود نیاز به جراحی داشته باشید. این مسأله به عوامل متعددی از جمله شدت آسیب و میزان فعالیت شما بستگی دارد.

آناتومی رباط صلیبی

مفصل زانو از تلاقی سه استخوان ایجاد می شود که عبارتند از:

❇ استخوان ران

❇ استخوان ساق

❇ کشکک

استخوان ها توسط رباط ها به هم وصل می شوند. در زانوی شما چهار رباط  اصلی وجود دارند که مانند طناب هایی محکم استخوان ها را به هم متصل کرده، به زانوی شما پایداری می بخشند.

رباط های جانبی

این رباط ها در طرفین زانوی شما قرار دارند. رباط جانبی داخلی در سمت داخل و رباط جانبی خارجی در سمت خارج. این رباط ها مانع حرکت زانو به طرفین شده آن را در برابر حرکات نامعمول محافظت می کنند.

رباط های صلیبی

این رباط ها در داخل زانوی شما قرار دارند و مانند حرف انگلیسی X یکدیگر را قطع می کنند، رباط صلیبی جلویی (ACL) و رباط صلیبی پشتی (PCL). رباط های صلیبی حرکت زانو به جلو و عقب را کنترل می کنند.

رباط صلیبی جلویی (ACL) به طور مایل در وسط زانو قرار می گیرد و مانع این می شود که استخوان ساق نسبت به استخوان ران بیش از حد به سمت جلو بلغزد و نیز باعث پایداری چرخشی زانو می شود.

تعریف رباط صلیبی

حدود نیمی از آسیب های رباط صلیبی همراه آسیب به سایر ساختمان های زانو نظیر غضروف مفصلی، منیسک یا سایر رباط ها هستند. کشیدگی رباط ها بر اساس شدت به 3 درجه طبقه بندی می شوند:

درجه 1

رباط آسیب جزئی می بیند و اندکی کشیده می شود ولی باز هم می تواند زانو را پایدار نگه دارد.

درجه 2

رباط به قدری کشیده می شود که شل می گردد. معمولا به  آن پارگی نسبی رباط می گویند.

درجه 3

معمولا به آن پارگی کامل گفته می شود. رباط کاملا پاره شده و مفصل را ناپایدار می کند.

پارگی های نسبی رباط صلیبی نادر هستند، اغلب آسیب های رباط صلیبی پارگی کامل یا نزدیک به کامل هستند.

علت آسیب رباط صلیبی

رباط صلیبی جلویی (ACL) به صورت های مختلف ممکن است آسیب ببیند:

✅ تغییر جهت سریع و ناگهانی

✅ توقف ناگهانی

✅ کم کردن سرعت حین دویدن

✅ پایین آمدن نامناسب و نادرست پس از جهش

✅ برخورد یا صدمه مستقیم مانند تکل در فوتبال

مطالعات زیادی نشان داده اند که خانم های ورزشکار بیش از آقایان ورزشکار در بعضی ورزش ها دچار پارگی رباط صلیبی می شوند. دلایل آن می تواند تفاوت در آمادگی جسمانی، قدرت عضلانی، کنترل عصبی – عضلانی، راستای لگن و اندام های تحتانی، شلی رباط ها و اثرات استروژن ( هورمون جنسی نه) بر خواص رباط ها باشد.

علائم آسیب رباط صلیبی

هنگامی که رباط صلیبی شما آسیب می بیند شما ممکن است یک صدای غیر عادی از زانوی خود بشنوید و احساس کنید که زانوی شما خالی کرده است. سایر علائم عبارتند از:

☑ زانوی شما طی 24 ساعت اول متورم خواهد شد و درد می کند. اگر به این علائم توجهی نشود، ممکن است خود به خود از بین بروند، اما وقتی سعی می کنید دوباره به ورزش برگردید زانوی شما ناپایدار خواهد بود و شما در معرض آسیب بیشتر به زانوی خود مخصوصاً صدمه به منیسک ها خواهید بود.

☑ از دست دادن دامنه حرکتی کامل

☑ حساسیت در لمس خط مفصلی

☑ احساس ناراحتی هنگام راه رفتن

تشخیص آسیب رباط صلیبی ACL

1-  معاینه جسمانی و شرح حال

در اولین ویزیت پزشک شما از شما در مورد علائم  و سابقه مشکلتان می پرسد. حین معاینه جسمانی، پزشک شما تمام ساختمان های زانوی آسیب دیده ی شما را بررسی کرده و آنها را با زانوی سالمتان مقایسه می کند. بیشتر آسیب های رباط های زانو را می توان با معاینه دقیق و کامل تشخیص داد.

2- تصویربرداری

رادیوگرافی ساده

رادیوگرافی ساده صدمه رباط صلیبی را نشان نمی دهد، ولی می تواند نشان دهد که آیا این صدمه همراه شکستگی در استخوان ها هست یا نه.

MRI

تصاویر بهتری از بافت های نرم مانند رباط ها، منیسک و غضروف می دهد. ولی برای تشخیص پارگی رباط صلیبی اغلب نیاز به MRI نیست.

درمان آسیب رباط صلیبی

درمان پارگی رباط صلیبی بسته به نیاز هر بیمار متفاوت است. مثلا یک ورزشکار جوان که ورزش های نیازمند به چابکی انجام می دهد، برای بازگشت ایمن به ورزش احتمال بیشتری دارد که نیاز به جراحی داشته باشد.

فرد با فعالیت کمتر و مسن تر ممکن است بدون جراجی بتواند به یک زندگی آرا م تر و ساکن تر برگردد.

1- درمان غیر جراحی آسیب رباط صلیبی

رباط صلیبی پاره شده بدون جراحی ترمیم نمی شود. ولی درمان غیر جراحی ممکن است برای بیماران مسن تر که میزان فعالیت کمی دارند موثر باشد. اگر پایداری کلی زانوی شما برقرار باشد، پزشک شما ممکن است درمان های ساده غیر جراحی را پیشنهاد کند.

بریس (زانو بند)

ممکن است پزشک شما برای حفظ زانوان شما در برابر ناپایداری برای شما زانو بند تجویز کند. برای محافظت بیشتر از زانو ممکن است نیاز به عصا داشته باشید.

فیزیوتراپی

به موازات کاهش تورم یک برنامه دقیق بازتوانی آغاز می شود. تمرینات مخصوص، عملکرد زانوی آسیب دیده را بازیابی کرده عضلات شما را برای محافظت از آن تقویت می کنند.

2- درمان جراحی آسیب رباط صلیبی

بازسازی رباط

اکثر پارگی های رباط صلیبی را نمی توان با بخیه زدن ترمیم کرد. برای ترمیم جراحی رباط صلیبی و بازیابی پایداری زانو، باید رباط را بازسازی کرد. پزشک شما رباط پاره شده شما را با پیوند یک بافت دیگر جایگزین می کند. این پیوند مانند یک چارچوب برای رشد رباط جدید شما عمل می کند.

پیوند رباط می تواند از تاندون کشکک، تاندون همسترینگ، تاندون عضله چهارسر و حتی از تاندون های انسان مرده تهیه شود. از آن جا که فرآیند ترمیم زمان بر است پس از جراحی ممکن است 6 ماه یا بیشتر زمان لازم باشد تا ورزشکار بتواند به فعالیت ورزشی خود باز گردد.

این جراحی با برش های کوچک و توسط آرتروسکوپ انجام می شود.وقتی که التهاب کاهش یابد و دامنه حرکتی قبل از جراحی برگردد می توان اقدام به جراحی نمود. بیش از حد زود انجام دادن بازسازی رباط صلیبی ، خطر چسبندگی در زانو را بسیار زیاد می کند.

بازتوانی پس از آسیب رباط صلیبی

چه درمان جراحی شده باشید یا نه، بازتوانی نقش حیاتی در بازگرداندن شما به فعالیت های روزانه تان دارد. برنامه فیزیوتراپی به شما کمک می کند که قدرت و حرکت زانوی خود را مجدداً به دست آورید.

اگر جراحی کرده باشید، فیزیوتراپی ابتدا بر بازگرداندن حرکات زانوی شما و عضلات اطراف آن تمرکز خواهد کرد. به دنبال آن برنامه تقویت عضلات برای محافظت از رباط شما آغاز می شود. مرحله نهایی بازتوانی، با هدف بازگشت عملکرد مورد نیاز برای فعالیت ورزشی انجام می شود.


نرمی غضروف کشکک زانو عبارتست از ضعیف شدن و نرم شدن غضروفی که سطح زیرین کشکک (پاتلا) را می پوشاند. به نظر می رسد که خراب شدن این غضروف به دلیل راستای غیر طبیعی قرارگیری کشکک نسبت به استخوان ران اتفاق می افتد.

درد ناشی از تحریک این غضروف آسیب دیده در هنگام فعالیت را سندرم درد جلوی زانو یا درد پاتلوفمورال می نامند. نرمی غضروف کشکک یکی از شایعترین علل درد زانو بویژه در خانمها می باشد.

علل نرمی غضروف کشک

نرمی غضروف کشکک می تواند به دلایل ناشناخته روی دهد ولی معمولا به علت قرارگیری نامناسب کشکک در هنگام لغزش آن روی استخوان ران حین خم و راست کردن زانو ایجاد می شود. این راستای نامناسب باعث خراب شدن غضروف زیر کشکک و بروز درد موضعی می شود.

در حالت طبیعی کشکک بر اثر کشش اعمال شده توسط عضله ی چهارسر ران در یک مسیر مستقیم روی انتهای پایینی استخوان ران حرکت می کند.در بیماران مبتلا به نرمی غضروف کشکک اغلب این حرکت به صورت مستقیم نیست و به سمت بیرونی ران انحراف دارد.این مسیر مختصرا انحرافی سبب می شود که سطح زیرین کشکک به استخوان ران ساییده شود و باعث التهاب و درد مزمن گردد.

بعضی افراد بیش از سایرین در معرض ابتلا به نرمی غضروف کشکک هستند شامل: خانم ها , افراد دچار زانوی ی یا صافی کف پا و کسانی که کشکک آنها یا انتهای پایینی استخوان رانشان شکل غیر طبیعی دارد.

علائم نرمی غضروف کشکک

علایم نرمی غضروف کشکک عبارتند از ناراحتی و درد مبهم درون زانو که با فعالیت هایی مانند دویدن, پریدن, بالا رفتن یا پایین آمدن از پله ها یا هنگام نشستن طولانی با زانوی خم شده بدتر می شوند. بعضی افراد مبتلا به نرمی غضروف کشکک ممکن است احساس مبهمی از سفتی و سنگینی در ناحیه ی زانو داشته باشند که اغلب زمانی بروز می کند که زانو متورم است.گاه اگر علایم مزمن مورد غفلت قرار بگیرند کم شدن قدرت و حجم عضله ی چهارسر ران باعث ضعیف شدن اندام مبتلا می شوند.

غضروف کشکک

معاینه و تست های تشخیصی نرمی غضروف کشکک

ارزیابی مورد نیاز شامل بررسی شرح حال از نظر حرکات و وضعیت هایی می باشد که باعث بدتر یا بهتر شدن علایم می شوند.در معاینه مفاصل ران و زانو و مچ پا به همراه عضلات ران و ساق بررسی می شوند.ساییده شدن کشکک به استخوان ران هنگام خم و راست شدن زانو ممکن است ایجاد صدای غیر طبیعی و درد بکند.

تشخیص معمولا با شرح حال گیری و معاینه داده می شود و درمان اولیه آغاز می گردد.گاهی بررسی بیشتر با رادیوگرافی و  ام آر آی مورد نیاز خواهد بود.

درمان نرمی غضروف کشکک

در ابتدا درمان درد با اجتناب از انجام حرکات و فعالیت هایی که غضروف زیر کشکک را تحریک می کنند (مانند نشستن طولانی با زانوی خم یا بالا و پایین رفتن از پله ها)انجام می شود.استفاده از کیسه ی یخ و دارو های ضد التهاب مانند بروفن و ناپروکسن نیز در کاهش درد و التهاب موثر است.

هدف اصلی از درمان و بازتوانی در نرمی غضروف کشکک ایجاد یک مسیر مستقیم تر برای حرکت کشکک حین انقباض عضله ی چهار سر می باشد.تقویت اختصاصی بخش داخلی عضله ی چهارسر به این امر کمک می کند.حین درمان می توان به استفاده از دوچرخه ثابت(با دنده ی سبک ولی سرعت زیاد) دویدن و راه رفتن در استخر یا شنا کردن ادامه داد.

برای پیشگیری از تکرار دوره های درد باید دقت کرد که چه تغییری در برنامه ی تمرینی باعث درد شده است یا حتی کفش های فرد بررسی و اصلاح شوند.در کل تمریناتی که در حال چمباتمه کامل با وزنه انجام می شوند را نباید انجام داد.گاه باید از بریس لازم است.

فیزیوتراپی برای آغاز برنامه ی تقویت عضلات و سازماندهی یک برنامه ی تمرینی روزمره مفید است.تاکید می شود که این برنامه ی تمرینی باید مدت های زیاد ادامه یابد و خود فرد آن ها را در منزل انجام دهد.تقویت و کشش عضله چهارسر و عضلات پشت ران(همسترینگ) برای یک بازتوانی موثر و با دوام ضروری می باشند.(به بخش برنامه ی بازتوانی زانو در همین سایت مراجعه فرمایید)

در موارد شدید که درمان غیر جراحی به شکست می انجامد یا کشکک در مسیر بسیار غیر عادی حرکت می کند ممکن است نیاز به جراحی باشد که با روش های گوناگون انجام می شود.

پیشگیری از نرمی غضروف کشکک

برای پیشگیری کاهش وزن و تقویت عضله ی چهار سر بیشترین نقش را دارند.

پیش آگهی

پیش آگهی بهبود کامل نرمی غضروف کشکک عالیست گرچه ممکن است ماه ها یا سال ها طول بکشد مخصوصا در دختران نوجوان که بدن آن ها در حال تغییرات فیزیکی بسیار عمیقی می باشد.خوشبختانه علایم آن ها اغلب پس از بالغ شدن بر طرف می شوند.


زانو یکی از بزرگ ‌ترین مفصل ها و از آسیب پذیر ترین نواحی در بدن انسان است. استخوان موجود در مفصل زانو مستعد شکسته شدن و خارج شدن از مفصل است. همچنین غضروف ها، رباط ها و تاندون نیز آسیب می بینند و پاره می‌ شوند. در این مقاله به بررسی علل درد پشت زانو می پردازیم.

برخی آسیب های زانو با استراحت و مراقبت به مرور زمان بهبود می یابند در حالی که برخی دیگر نیاز به انجام عمل جراحی و به کار گیری روش های درمانی پیچیده دارند. گاهی بعضی از درد ها به دلیل برخی شرایط جدی مانند التهاب مفاصل هستند که به مرور زمان باعث آسیب به زانو می‌ شود. در ادامه این مطلب به توضیح برخی علل درد های پشت زانو و اقدامات لازم در مورد هرکدام می پردازیم.

# زانوی جامپر (پرنده) JUMPER ‘S KNEE، علت درد پشت زانو

آسیب به تاندون کشکک باعث بروز این مشکل می‌ شود. این آسیب بیشتر در هنگام پریدن و تغییر جهت مانند زمانی که در حال انجام ورزش هایی مانند والیبال و بسکتبال هستید، اتفاق می افتد.

این حرکات می ‌توانند حتی موجب پارگی تاندون کشکک گردند. زانوی پرندگان باعث بروز درد در زیر کاسه زانو می‌ شود و این درد به مرور زمان بدتر می‌ شود. برخی علائم دیگر آن عبارت‌اند از:

❇ ضعف

❇ گرفتگی عضلات

❇ مشکل در خم و راست کردن زانو

# گرفتگی عضلات پا، علت درد پشت زانو

گرفتگی به دلیل انقباض عضلات است. علاوه بر عضلات ساق پا، دیگر عضلات پا مانند عضلات پشت ران و زانو مستعد گرفتگی عضلانی هستند.

گرفتگی عضلات پا بیشتر در هنگام ورزش کردن یا در زمان بارداری اتفاق می افتد. علاوه بر این برخی عوامل می ‌توانند موجب گرفتگی عضلانی شوند که عبارت‌اند از:

✴ مشکلات عصبی پا

✴ کم‌ شدن‌ آب‌ بدن‌

✴ بیماری های عفونی مانند کزاز

✴ سم ها مانند سرب و جیوه در خون

✴ بیماری کبد

گرفتگی یا اسپاسم عضلانی به صورت ناگهانی اتفاق می افتد و به مدت چند ثانیه الی 10 دقیقه طول می‌ کشد. پس از آن نیز ممکن احساس درد به مدت چند ساعت در عضلات باقی بماند.

# آسیب تاندون های پشت زانو، علت درد پشت زانو

تاندون های پشت زانو از سه عضله تشکیل شده اند که تا ران ها ادامه می یابد. این عضلات عبارتند از:

✔ عضله گراسیلیس

✔ عضله سمی تندینوزوس

✔ عضله بای سپس (دو سر) ران

این عضلات در خم کردن زانو به شخص کمک می‌ کنند. کشیدگی تاندون های پشت زانو در صورت آسیب دیدگی یکی از این عضلات اتفاق می افتد. کشیدگی بیش از حد عضله نیز منجر به کشیدگیتاندون های پشت زانو می‌ شود. کشیدگی بیش از حد عضله می ‌تواند سبب پارگی آن شود که برای بهبود آن ماه ها زمان لازم است. آسیب به تاندون های پشت زانو باعث احساس درد ناگهانی می‌ شود. برخی از علائم دیگر عبارتند از:

☑ ورم

☑ کوفتگی

☑ ضعف در پشت زانو

این نوع آسیب زانو بیشتر در بین ورزشکارانی که زیاد می ‌دوند مانند فوتبالیست ها، بسکتبالیست ها و تنیس بازها رایج است.

# کیست بیکر، علت درد پشت زانو

کیست بیکر کیسه ایست محتوی مایع مفصلی که در پشت زانو به وجود می آید. مایع مفصلی باعث روان سازی مفصل زانو می‌ شود اما التهاب یا آسیب دیدگی زانو موجب تولید بیش ازحد مایع مفصلی می‌ شود که گاه منجر به تشکیل کیست در پشت زانو می‌ گردد. علائم کیست بیکر شامل موارد زیر می‌ شود:

✅ درد در پشت و داخل زانو

✅ ورم پشت زانو

✅ سفت شدن و مشکل در خم کردن زانو

این علائم در زمان فعالیت تشدید می یابد و در صورت ترکیدن کیست باعث ایجاد درد شدیدو ناگهانی درساق می‌ شود.

# کشیدگی ماهیچه ساق پا، علت درد پشت زانو

گاستروکنمیوس‌ و سولیوس‌، دو عضله ای هستند که توده ی عضلانی پشت ساق را تشکیل می‌ دهند و به شخص در خم کردن زانو کمک می کنند. این آسیب بیشتر در بین ورزشکارانی مانند تنیس بازان که به صورت ناگهانی شروع به دویدن می‌ کنند رایج است. علائم ناشی از کشیدگی ماهیچه ساق پا عبارتند از:

✳ درد و ورم ماهیچه‌ ساق‌ پا

✳ کوفتگی و کبودی ماهیچه‌ ساق‌ پا

✳ مشکل در ایستادن روی پنجه

استراحت، بلند کردن پا و گذاشتن یخ بر روی محل آسیب دیده باعث تسریع در بهبودی می‌ شود.

# پارگی منیسک زانو، علت درد پشت زانو

منیسک زانو در واقع باعث استحکام و استقامت زانو می‌ شود. پاره شدن منیسک در ورزشکاران بیشتر بر اثر نشستن و چرخیدن روی زانو اتفاق می افتد. با بالا رفتن سن، بافت منیسک  ضعیف تر شده و انجام حرکات چرخشی آن ‌ها را بیشتر مستعد پاره شدن می ‌کند.

پاره شدن منیسک اغلب با صدای تق همراه است و ممکن است در ابتدا درد چندانی را به همراه نداشته باشد. پس از چند روز راه رفتن بر روی آن به مرور احساس درد بیشتر می‌ شود. برخی از علائم پارگی منیسک زانو شامل موارد زیر است.

❇ کوفتگى‌ عضلات زانو

❇ ورم

❇ ضعف

❇ قفل شدن زانو

استراحت، بالا بردن اندام و گذاشتن یخ روی محل آسیب دیده سبب کم تر شدن درد و بهبود سریع تر می‌ شود. در صورت عدم بهبودی، درمان باید از طریق عمل جراحی انجام شود.

# آسیب رباط صلیبی خلفی (PCL)، علت درد پشت زانو

رباط صلیبی خلفی یکی دیگر از بافت هایی است که استخوان ران را به استخوان ساق پا متصل می ‌کند و زانو را پشتیبانی می ‌کند. ضربه محکم به جلو زانو مثلا در هنگام تصادف با ماشین موجب آسیب به رباط صلیبی خلفی می‌ شود. همچنین چرخش زانو در برخی مواقع می ‌تواند سبب بروز چنین آسیبی می‌ شود. این آسیب علاوه بر درد با علائم دیگری نیز همراه است که عبارتند از:

✴ ورم

✴کوفتگی

✴ مشکل راه رفتن

✴ ضعف زانو

# کندرومالاسی، علت درد پشت زانو

نرم شدن غضروف مفصل سبب بروز کندرومالاسی می‌ شود. غضروف بافت لاستیکی شکل است که بین استخوان ها قرار می ‌گیرد و از اصطکاک آن ها با یکدیگر در زمان راه رفتن جلوگیری می ‌کند. آسیب به زانو، افزایش سن،التهاب مفاصل و استفاده بیش از حداز مفصل می ‌تواند موجب بروز کندرومالاسی شود. یکی از محل های رایج این بیماری غضروف  زیر کاسه زانو است. از بین رفتن غضروف زانو موجب اصطکاک استخوان و ایجاد درد می‌ شود. برخی از علائم این عارضه شامل موارد زیر است:

✔ ضعف یا پیچش زانو

✔ احساس ساییدگی استخوان ها در هنگام خم و راست کردن زانو

✔ مشکل در حرکت دادن زانو

# التهاب مفاصل، علت درد پشت زانو

التهاب می تواند باعث تخریب غضروف مفصلی شود. انواع التهاب مفصلی که موجب آسیب به زانو می‌ شود عبارت است از:

☑ اوستیوآرتریت (آرتروز) که رایج ترین نوع التهاب مفاصل است و بر اثرساییدگی غضروف ناشی از افزایش سن اتفاق می افتد.

☑ التهاب روماتیسمی(آرتریت روماتویید) که نوعی بیماری خود ایمنی است و در اثر حمله اشتباهی دستگاه ایمنی به مفاصل خود فرد اتفاق می افتد.

☑ لوپوس‌، یکی دیگر از بیماری های خود ایمنی است که موجب التهاب در زانو و دیگر مفاصل می‌ شود.

☑ سوریازیس‌ نیز باعث درد مفاصل و ضایعات پوستی می‌ شود.

درد ناشی از التهاب مفاصل از طریق تمرین درمانی و مصرف دارو  و گاه جراحی قابل درمان است.

# ترومبوز وریدهای عمقی، علت درد پشت زانو

ترومبوز ورید های عمقی به دلیل ه شدن خون در داخل رگ‌ های ساق یا ران اتفاق می افتد و سبب بروز درد درآن ها به خصوص در هنگام ایستادن می‌ شود. برخی از علائم ترومبوز عروقی عبارت است از:

✳ ورم پا

✳ قرمزی پوست

✳ گرم شدن محل گی

ترومبوز ورید های عمقی باید به سرعت مورد درمان و معالجه قرار گیرد؛ زیرا ه خون می ‌تواند به داخل ریه منتقل و سپس باعث گرفتگی عروق ریه شود که برای فرد بسیار خطرناک است. ترومبوز وریدی عمقی با داروهای رقیق کننده خون قابل درمان است. این نوع داروها از ایجاد ه جدید و بزرگ شدن ه های خون قبلی جلوگیری می ‌کند.

نکاتی در رابطه با تسکین فوری درد

✅ استراحت

✅ گذاشتن یخ بر روی محل درد به مدت 20 دقیقه

✅ بالا آوردن زانو از طریق قرار دادن بالش در زیر پا

✅ استفاده از عصا به منظور کاهش وزنی که بر روی زانو وارد می‌ شود

✅ مصرف داروهای مسکن

✅ استفاده از بانداژهای فشاری برای پشتیبانی از زانو



شنیدن گاه به گاه صدای تق تق، ترق تروق و… در هنگام خم شدن زانو ااما به معنی ابتلا به آرتروز یا ورم مفاصل نیست، هر چند که این صداها معمولا از مفاصل افراد مبتلا به آرتروز شنیده می شود. در این مقاله به بررسی علل صدا دادن زانو می پردازیم.

پزشکان این صداها را کرپیتوس می نامند. این کلمه معمولا برای مفاصل بکار می رود اما می تواند جهت توصیف صداهای ریوی نیز استفاده شود.

 آناتومی زانو

زانو مانند یک لولا عمل می کند. این لولا استخوان ران (فمور) را به استخوان بلند ساق پا (تیبیا یا درشت نی) وصل می کند. نازک نی یا فیبولا استخوان دیگری است که به این مفصل وصل می شود. کشکک زانو یا پاتلا استخوانی کوچک و برجسته است که در جلوی زانو قرار گرفته و از آن محافظت می کند. دو لایه ضخیم غضروفی به نام منیسک همانند بالشتک هایی در بین استخوان های ران و درشت نی قرار گرفته اند تا اصطکاک را در محل رسیدن این دو استخوان به هم کاهش دهند. کپسولی پر از مایع که سینوویوم نام دارد مفصل را در برگفته و آن را لغزنده می کند. چهار رباط استخوان های این محل را به هم وصل می کنند. رباط، نواری سفت و قابل انعطاف است که استخوان ها را به هم وصل کرده باعث پایداری مفصل می شود.

کرپیتوس چگونه ایجاد می شود؟

با گذشت زمان، در نواحی احاطه کننده مفصل گاز ایجاد شده که سبب تشکیل شدن حباب های ریزی در مایع مفصلی (سینوویال) می شود. هنگامی که فرد زانوی خود را خم می کند برخی از این حباب ها ترکیده ممکن است صدا ایجاد کنند. این وضعیت عادی بوده و گاه به گاه برای همه افراد رخ می دهد.

آرتروز سبب آسیب غضروف و استخوان می شود. هنگامی که مفصل زانوی آسیب دیده حرکت می کند، می تواند صدایی مانند تق تق یا ترق تروق ایجاد کند. کرپیتوس می تواند در اثر آسیب نیز ایجاد شود.

چه زمانی باید در ارتباط با این صداها (کریپتوس) نگران شد؟

صدا دادن زانو شایع و معمولا بدون درد است و نیازی به نگرانی نیست. با این حال، دردی که با صداهای زانو همراه است، می تواند بیانگر وجود یک مشکل باشد.

صدا دادن زانو یکی از شایع ترین علائم استئوآرتریت یا آرتروز است. همچنین این علامت می تواند یکی از علائم روماتیسم یا التهاب عفونی مفاصل بوده و ممکن است با چندین نوع مختلف از آسیب های زانو در ارتباط باشد.

در صورتی که زانوهایتان صدایی مانند غژغژ یا ترق تروق ایجاد می کنند و این صداها با درد همراه اند هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.

مراجعه به پزشک

کریپتوس و آرتروز

بر طبق گفته بنیاد آرتروز، حدود ۲۷ میلیون آمریکایی به

 آرتروز مبتلا هستند. این نوع از آرتروز عمدتا افراد بالای ۶۵ سال را تحت تاثیر قرار می دهد. آرتروز اغلب مفاصلی را تحت تاثیر قرار می دهد که مانند مفاصل دست بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع آرتروز مفاصل تحمل کننده وزن از جمله زانو و ران را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.

فشارهای مکانیکی یا تغییرات بیوشیمیایی به آرامی سبب فروپاشی غضروفی های بالش­ مانند مفصل شده و التهاب و درد ایجاد می کنند. با گذشت زمان، غضروف از بین رفته و استخوان ها بر روی یکدیگر ساییده می شوند. کرپیتوسی که با درد همراه است معمولا توسط آرتروز ایجاد می شود.

دیگر عوامل ایجاد کننده کرپیتوس

کرپیتوس زانوها می تواند توسط آسیب های زانویی از جمله پارگی های منیسک ایجاد شود. این آسیب ها در افرادی که ورزش، دو یا دویدن نیمه تند انجام می دهند، نسبتا شایع است. پارگی منیسک می تواند سبب ایجاد کرپیتوس در هنگام حرکت مفصل شود.

نرمی کشکک زانو (کندرومالاسی پاتلا) 

دردی در پشت کشکک زانو است که بر اثر استفاده بیش از حد یا آسیب ایجاد می شود. این آسیب به غضروف پوشاننده سطح زیرین استخوان کشکک زانو وارد می شود. در صورتی که فرد به نرمی کشکک زانو مبتلا باشد، صدایی غژ غژ مانند و ساییده شدنی دردناک را شنیده و احساس می کند.

دیگر انواع آرتروز و آسیب های زانو نیز می توانند سبب ایجاد کرپیتوس شوند.

درمان کریپتوس هنگامی که دردناک می شود.

کریپتوس یا صدا دادن زانو ، تا زمانی که بدون درد بوده و توسط یک بیماری، آسیب یا شرایطی دیگر ایجاد نشده باشد، بی خطر بوده و نیاز به هیچ درمانی ندارد. اما هنگامی که صدا دادن زانو با درد همراه می شود، درمان به علت زمینه ای آن بستگی خواهد داشت.

برای مثال، آرتروز درمان های متفاوتی دارد. پزشک ممکن است داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی(مثل بروفن و دیکلوفناک) تجویز واستفاده از کمپرس سرد راجهت کاهش التهاب را پیشنهاد کند. استفاده از زانو بند می تواند به حمایت و استراحت دادن زانو کمک کند. فیزیوتراپی و تمرین درمانی، عضلات حمایت کننده زانو را قوی کرده و محدوده حرکتی زانو را افزایش می دهند. در برخی موارد، ممکن است جراحی یا تعویض مفصل مورد نیاز باشد.


افیوژن مفصل هنگامی اتفاق می افتد که مقدار بیش از حدی مایع در یک مفصل جمع شود. هنگامی که این وضعیت در زانو رخ می دهد، معمولا تورم زانو یا آب آوردن زانو نامیده می شود. این مشکل می تواند در نتیجه یک آسیب یا بیماری باشد.

همه انسان ها مقداری مایع در مفاصل خود دارند. این مایع مانند یک سیستم روان کننده عمل می کند که ساییدگی را کاهش داده و به حرکت روان مفصل کمک می کند. جهت کسب اطلاعات بیش تر درباره عوامل آب آوردن زانو ، اقدامات قابل انجام و چگونگی جلوگیری از آن به خواندن مطلب ادامه دهید.

علائم آب آوردن زانو

در اغلب اوقات، آب آوردن زانو تنها یک زانو را تحت تاثیر قرار می دهد. در این وضعیت، فرد ممکن است احساس سنگینی در مفصل خود کند. همچنین این زانو در مقایسه با زانوی دیگر متورم تر به نظر می آید. دیگر علائم و نشانه ها عبارتند از:

✅ تورم و قرمزی پوست در اطراف کشکک زانو

✅ سفتی مفصل و مشکل در راست یا خم کردن پا

✅ درد و حساسیت به لمس مخصوصا در هنگام قرار گرفتن وزن بر روی زانو

✅ گرم تر بودن زانو نسبت به زانوی دیگر

✅ آب آوردن زانو، راه رفتن، بالارفتن از پله ها یا انجام فعالیت های روزانه را با مشکل همراه می کند.

صدا دادن زانو

چه چیزی سبب آب آوردن زانو می شود؟

چندین دلیل برای تجمع آب در زانو وجود دارد. برخی از این دلایل عبارتند از:

✔  استفاده بیش از حد از زانو (آسیب مکرر)

✔ پارگی رباط یا منیسک

✔ شکستگی استخوانی

✔ عفونت باکتریایی

✔ بورسیت پره پاتلار (التهاب بورس جلوی زانو)

✔ استئو آرتریت (آرتروز) یا آرتریت روماتوئید (التهاب مفصل)

✔ نقرس یا نقرس کاذب

✔ کیست ها یا تومور ها

این مایع معمولا از گلبول های سفید، مواد شیمایی خاص ترشح شده از گلبول های سفید، گلبول های قرمز و مواد لغزنده طبیعی(که از سلول های غلاف مفصل ترشح می شوند) تشکیل می شود.

هنگامی که فرد به آسیب زانو مبتلا می شود پاسخ طبیعی بدن، تولید مایعات برای محافظت از آن است. گاهی اوقات، بیش از حد مایع تولید می شود.

چه کسی در معرض خطر است؟

افرادی که فشار بیش از حد بر روی زانو خود اعمال کرده یا دچار آسیبی غیر منتظره می شوند در معرض خطر ابتلا به این مشکل هستند. عواملی هستند که می توانند خطر ابتلای فرد را افزایش دهند. این عوامل شامل موارد زیر می شوند:

# سن

به طور کلی همراه با افزایش سن، خطر ابتلا به مشکلات زانو نیز افزایش می یابد.

# ورزش ها

ورزش هایی مشخص مانند کشتی، بسکتبال و فوتبال می توانند سبب کشیدگی یا پیچ خوردگی زانو شوند.

# شغل

افرادی که به باغبانی، موکت کردن، تعمیر سقف و شغل های دیگری مشغول اند که نیازمند ایستادن بر روی زانو ها به مدت طولانی است خطر بیش تری برای تجمع مایع در بورس های زانوی خود دارند. بورس ها کیسه هایی اطراف مفاصل هستند.

# وزن

اضافه وزن بر روی مفاصل زانو فشار آورده و می تواند به فرسایش آن ها منجر شود.

# بیماری ها

استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید می توانند سبب ایجاد مشکلاتی در زانو شوند. ریسک ابتلا به افیوژن زانو در صورت داشتن اضافه وزن افزایش می یابد.

آب آوردن زانو چگونه تشخیص داده می شود؟

هر کسی ممکن است برای چند روزی به زانو درد مبتلا شود. در بسیاری از موارد بالا نگه داشتن زانو، استراحت، استفاده از یخ و مصرف مسکن های بدون نسخه علائم را بهبود می دهند. علائم نشان دهنده ضرورت مراجعه به پزشک شامل موارد زیر می شوند:

☑ آسیب دیدن زانو

☑ ناتوانی در خم یا راست کردن زانو

☑ احساس ناراحتی پس از چند دقیقه ایستادن یا راه رفتن

☑ قرمزی، گرم بودن هنگام لمس و بزرگ تر بودن زانو نسبت به زانوی دیگر

☑ بهبود نیافتن درد و حساسیت به لمس در زانو

پزشک از فرد درخواست می کند تا سابقه پزشکی خود را برای او بازگو کند. سابقه پزشکی شامل هرگونه مشکلات مرتبط با زانو و فعالیت هایی جسمانی می شود که فرد در آن ها شرکت کرده است. برای مثال این فعالیت های جسمانی می توانند ورزش هایی باشند که بر روی زانو فشار وارد می کنند. همچنین، پزشک یک معاینه فیزیکی کامل از جمله بررسی محدوده حرکتی زانو را برای بیمار انجام خواهد داد و گاه پس از آن مقداری از مایع زانو را بیرون می کشد. به این کار  آسپیراسیون مفصل نیز گفته می شود که به وسیله وارد کردن یک سوزن باریک و بلند انجام می شود. آسپیراسیون مفصل می تواند ظرف چند دقیقه در مطب پزشک صورت گیرد. مایع کشیده شده می تواند جهت بررسی وجود موارد زیر مورد آزمایش قرار گیرد:

❇ وجود باکتری ایجاد کننده عفونت

❇ کریستال ها، پروتئین و گلوکوز که می توانند بیانگر ابتلا به نقرس یا دیگر بیماری ها باشند.

❇ گلبول های قرمز که می توانند بیانگر آسیب باشند.

همچنین، برداشتن مقداری مایع می تواند سبب کاهش فشار در زانو شود. آزمایش های تصویر برداری مانند اشعه ایکس، MRI، سی تی اسکن و سونوگرافی می توانند در تشخیص علت مشکل مفید باشند.

مصرف دارو

آیا آب آوردن زانو قابل درمان است؟

علت تجمع مایع تعیین کننده درمان خواهد بود. این درمان ها می توانند شامل موارد زیر شوند:

# دارو های ضد التهاب و مسکن

# دارو های آنتی بیوتیک در صورت وجود عفونت

# دارو های کورتیتروئید خوراکی یا آنهایی که مستقیما به مفصل زانو تزریق می شوند.

# فیزیوتراپی جهت بهبود انعطاف و تقویت قدرت عضلات اطراف مفصل

# انجام آسپیراسیون مفصلی جهت کاهش موقت فشار

گاهی اوقات این کار قبل از تزریق داروی کورتیتروئید انجام می شود.

# آرتروسکوپی

آرتروسکوپی زانو فرایندی است که یک لوله همراه با چراغ به درون مفصل زانو وارد می شود تا علاوه بر دیدن مستقیم فضای مفصل، جراحی لازم نیز با ابزاری ظریف انجام شود.

# جراحی تعویض مفصل زانو

در صورتی که مفصل زانو به درمان های دیگر به خوبی پاسخ ندهد، ممکن است برداشت کیسه بورس به وسیله جراحی مورد نیاز باشد.

جراحی تعویض زانو یک گزینه درمانی برای اکثر موارد تخریب شدید  مفصل می باشد.

# خود مراقبتی

انواع مختلفی از زانو بند ها در بازار وجود دارند. برخی از این زانو بند ها جهت محافظت از زانو در برابر آسیب دیدن در هنگام انجام برخی ورزش ها در نظر گرفته شده اند. برخی دیگر نیز جهت حمایت زانو یا جلوگیری از حرکت زانو بعد از یک عمل جراحی می باشند. انواع دیگر زانو بند ها جهت تسکین جزئی درد در هنگام آسیب دیدن هستند. بهترین کار قبل از خریدن یک زانو بند م با پزشک می باشد.

⚠ توجه: استفاده از زانو بند نامناسب یا استفاده نادرست از زانو بند می تواند سبب آسیب بیش تر زانو شود.

روش های خود مراقبتی شامل موارد زیر می شوند:

✳ استراحت به زانو در هنگام درد و تورم و خودداری از انجام فعالیت هایی که نیازمند تحمل وزن می باشند. در صورتی که مشکل زانو دراز مدت باشد، فرد باید دست کشیدن از ورزش های شدید و حرکات مداوم زانو را مد نظر داشته باشد.

❇ مصرف دارو های مسکن یا ضد التهاب در صورت نیاز

✳ بالا تر قرار دادن پا و گذاشتن یخ بر روی زانو هر ۲ تا ۴ ساعت به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه: به طور ایده آل زانو باید بالا تر از سطح قلب قرار گیرد.

✳ حفظ وزن مناسب جهت جلوگیری از وارد شدن فشار های غیر ضروری به زانو ها

✳ انجام ورزش جهت تقویت عضلات حمایت کننده اطراف زانو: فرد باید ورزش هایی کم برخورد مانند شنا و ایروبیک آبی را انجام دهد. این ورزش ها فشاری بر روی زانو ها وارد نمی کنند.

چشم انداز بهبودی

چشم انداز بهبودی به علت، درمان های موجود و میزان پاسخگویی مفصل به درمان بستگی دارد. آب آوردن زانو می تواند موقتی بوده و در اثر یک آسیب یا التهاب جزئی به وجود آمده باشد. این وضعیت، به وسیله درمان ظرف مدت چند هفته بهبود خواهد یافت. فرد باید درباره بهترین راه های درمانی بلند مدت با پزشک خود صحبت کند.

این درمان ها می توانند شامل جراحی تعویض زانو نیز شوند. بهبودی از جراحی زانو می تواند هفته ها یا ماه ها به طول انجامد. پس از بررسی نتایج آزمایش ها و ارزیابی گزینه های درمانی پزشک قادر خواهد بود تا موارد مورد انتظار را برای فرد بیان کند.

آیا راهی برای پیشگیری از این مشکل وجود دارد؟

در حالی که آب آوردن زانو قابل پیشگیری نیست، اما مواردی هستند که می توانند احتمال ابتلا به آن را کاهش دهند. برای مثال می توان به موارد زیر اشاره کرد:

✴ حفظ وزن متعادل

✴ تقویت عضلات اطراف مفاصل زانو (باید از ورزش های کم برخورد استفاده شود)

✴ پوشیدن زانو بند هنگام انجام ورزش های تماسی یا فعالیت با زانو ها

✴ انجام تمرینات کششی  در طول روز

در صورتی که فرد بر این باور است که زانوی او آسیب دیده است باید قبل از اینکه زانوی او آسیب بیشتری ببیند به پزشک مراجعه کند.


زانو درد یکی از شکایت های متداول است که افراد در هر سنی را تحت تاثیر قرار می دهد. زانو درد ممکن است نتیجه یک صدمه، مانند پارگی رباط یا آسیب به غضروف باشد. بیماری هایی مانند آرتریت، نقرس و عفونت نیز می توانند باعث زانو درد شوند.


بسیاری از انواع زانو دردهای جزیی به خود مراقبتی ها به خوبی پاسخ می دهند. همچنین فیزیوتراپی و بستن زانوبند می توانند به تسکین درد زانو کمک کنند. با این وجود در بعضی موارد ممکن است زانوی شما نیاز به جراحی داشته باشد.

علائم زانو درد

بسته به علت ایجاد این مشکل، ممکن است محل و شدت زانو درد مختلف باشد. علائم و نشانه هایی که بعضی اوقات به همراه زانو درد بروز می یابند شامل موارد زیر هستند:

✔ تورم و سفتی زانو

✔ قرمزی و گرما در صورت لمس

✔ ضعف یا عدم ثبات زانو

✔ 

ایجاد صدای غیر عادی

✔ عدم توانایی در صاف کردن کامل زانو

زمان مراجعه به پزشک

اگر دچار موارد زیر شدید با پزشک خود تماس بگیرید:

✅ عدم تحمل وزنتان در زانو

✅ داشتن تورم قابل توجه زانو

✅ عدم توانایی در خم و راست کردن کامل زانو

✅ دیدن یک اختلال قابل مشاهده در زانویتان (مانند کبودی یا تغییر شکل و انحراف زانو)

✅ داشتن تب به علاوه ی قرمزی، درد و تورم در زانو (اورژانس هست)

✅ احساس عدم پایداری یا خالی کردن زانو

پارگی غضروف زانو

علل درد زانو

زانو درد می تواند به دلیل آسیب ها، مشکلات مکانیکی، انواعی از آرتریت ها و دیگر مشکلات ایجاد شود.

# آسیب ها

آسیب زانو می تواند روی هرکدام از رباط ها، تاندون ها یا بورس ها که مفصل زانوی شما را می پوشانند و همینطور استخوان ها، غضروف و رباط هایی که خود مفصل را می سازند اثر بگذارد. بعضی از آسیب های متداول زانو شامل موارد زیر هستند:

_ آسیب رباط صلیبی قدامی

آسیب رباط صلیبی قدامی (ACL) به معنی پارگی آن است، یکی از چهار رباطی که استخوان ساقتان را به استخوان رانتان متصل می کند. آسیب ACL به ویژه در افرادی که بسکتبال، فوتبال یا دیگر ورزش هایی که نیازمند تغییر مسیر ناگهانی هستند متداول است.

_ شکستگی

استخوان های زانو، شامل استخوان کشکک، می توانند هنگام تصادف یا سقوط دچار شکستگی شوند. افرادی که به دلیل پوکی استخوان، استخوان هایشان ضعیف شده اند ممکن است بعضی اوقات به سادگی دچار شکستگی زانو با یک گام برداشتن اشتباه شوند.

_ پارگی منیسک

منیسک از غضروف سخت و لاستیکی ساخته شده است و به عنوان یک ضربه گیر بین استخوان ران و ساق شما عمل می کند. در صورتی که به طور ناگهانی زانویتان را بچرخانید درحالی که وزنتان روی آن افتاده است می تواند دچار 

پارگی منیسک شود.

_ بورسیت زانو

بعضی از آسیب های زانو می توانند باعث التهاب بورس شوند، بورس یک کیسه ی کوچک مایع است که به عنوان ن خارجی مفصل زانوی شما عمل می کند، درنتیجه تاندون ها و رباط ها به نرمی بر روی مفصل سر می خورند.

_ تاندونیت پاتلار

تاندونیت به معنی ناراحتی و التهاب یک یا تعداد بیشتری از تاندون هاست. تاندون یک بافت ضخیم و فیبروز است که عضله را به استخوان می چسباند. دونده ها، اسکی بازها، دوچرخه سوارها و آن هایی که ورزش ها یا فعالیت های نیازمند پرش انجام می دهند مستعد ابتلا به التهاب در تاندون پاتلارشان هستند، تاندونی که عضله چهارسر ران را در جلوی ران به استخوان ساق متصل می کند.

# مشکلات مکانیکی 

چند مثال از مشکلات مکانیکی که می توانند باعث زانو درد شوند شامل موارد زیر است:

_ قطعات سرگردان داخل مفصلی

بعضی اوقات آسیب یا تخریب و تحلیل استخوان یا غضروف می تواند باعث شکستگی تکه ای استخوان یا غضروف و شناور شدن آن در فضای مفصلی شود. این مورد ممکن است مشکلی ایجاد نکند، مگر این که قطعه های سرگردان با حرکت مفصل زانو تداخل کنند و سبب قفل شدن زانو و تورم مکرر شوند.

_ سندرم ایلیوتیبیال باند

این حالت زمانی ایجاد میشود که باند سخت بافتی که از خارج مفصل لگن به خارج زانو گسترش می یابد (باند ایلیوتیبیال) به اندازه ای سفت شود که با حرکت زانو در قسمت بیرونی و تحتانی زانو ایجاد درد کند. دونده های استقامت به طور ویژه ای مستعد ابتلا به آن هستند.

_ در رفتن استخوان کشکک

این اتفاق زمانی می افتد که استخوان سه گوش (کشکک) که جلوی زانوی شما را می پوشاند از جای خود خارج شود،که معمولا به سمت خارج زانو می رود. در بعضی موارد، کشکک ممکن است در همان موقعیت بماند و شما بتوانید جابه جایی آن را مشاهده کنید. این حالت با درد شدید و تورم زانو همراه است.

_ درد لگن یا پا

اگر درد پا یا لگن دارید، ممکن است برای کار نکشیدن از این مفصل دردناک، شیوه ی راه رفتن خود را تغییر دهید. اما این راه رفتن جایگزین میتواند فشار زیادی روی مفضل زانوی شما وارد کند. در بعضی موارد، مشکلات زانو و لگن می توانند درد را به زانو ارجاع دهند.

آناتومی زانو

# انواع آرتریت

بیش از ۱۰۰ نوع آرتریت مختلف وجود دارد. انواعی که بیشتر احتمال تاثیر روی زانو را دارند شامل موارد زیر هستند:

_ آرتروز (استئوآرتریت)

استئوآرتریت، آرتریت مخرب نامیده می شود و متداول ترین نوع آرتریت است. این یک مشکل ساییدگی و تخریبی است که زمانی ایجاد می شود که غضروف زانوی شما به دلیل استفاده بیش از حد از آن وگذر سن شما و گاه ثانوی به صدمات قدیمی تخریب شود.

_ آرتریت روماتوئید

ناتوان کننده ترین نوع آرتریت است. آرتریت روماتوئید یک مشکل خود ایمن است که می تواند تقریبا روی هر مفصلی از بدن شما تاثیر بگذارد، مانند زانوی شما. گرچه آرتریت روماتوئید یک بیماری مزمن است، تمایل به مختلف بودن شدت دارد و ممکن است دوره های خاموشی و عود داشته باشد.

_ نقرس

این نوع آرتریت زمانی ایجاد می شود که کریستال های اسید اوریکی در مفصل تجمع یابند. درحالی که نقرس معمولا انگشت شست پا را درگیر می کند، اما می تواند در مفصل زانو نیز ایجاد شود.

_ نقرس کاذب

اغلب با نقرس اشباه می شود. نقرس کاذب به دلیل کریستال های حاوی کلسیم که در مایع مفصلی ایجاد شده اند به وجود می آید. زانو متداول ترین مفصلی است که دچار نقرس کاذب می شود.

_ آرتریت سپتیک (عفونی)

بعضی اوقات مفصل زانوی شما می تواند ملتهب، درنتیجه متورم، دردناک و قرمز شود. معمولا قبل از شروع درد آسیبی به زانو وارد نشده است. آرتریت سپتیک معمولا به همراه تب اتفاق می افتد. این وضعیت یک مورد اورژانسی است و در بیشتر موارد نیاز به تخلیه عفونت با جراحی آرتروسکوپیک یا باز است.

# دیگر مشکلات

سندرم درد کشککی-رانی(سندرم درد جلوی زانو) یک لغت تخصصی کلی برای اطلاق به دردی استفاده می شود که در جلوی زانو حس می شود و با حرکت زانو و خصوصا خم شدن زانو (مانند نشستن طولانی و بالا و پایین رفتن از پله) تشدید می شود.

این مشکل در ورزشکاران، بزرگسالان جوان، به خصوص کسی که ضعف نسبی در عضله ی چهارسر ران دارد، و در بزرگسالان پیر؛کسی که معمولا به این مشکل درنتیجه ی آرتروز کشکک مبتلا می شود، شایع است.

عوامل خطرزا در ایجاد زانو درد

تعدادی از عوامل می توانند خطر ابتلای شما به مشکلات زانو را افزایش دهند، شامل:

_ اضافه وزن

داشتن اضافه وزن یا چاقی تنش روی مفصل زانوی شما را افزایش می دهد، حتی در هنگام فعالیت ها معمولی مانند راه رفتن یا نشستن یا برخاستن از صندلی. همچنین این مورد خطر ابتلای شما به آرتروز را با سرعت دادن به تخریب غضروف مفصلی شما افزایش می دهد.

_ عدم انعطاف یا قدرتمندی عضلات

عدم قدرتمندی و انعطاف پذیری عضلات یکی از مواردی است که باعث آسیب های زانو می شود. عضلات ضعیف یا غیرمنعطف پشتیبانی کمتری از زانوی شما ارائه می دهند زیرا آن ها به اندازه کافی نمی توانند تنش اعمال شده روی مفصل را جذب کنند.

_ ورزش های خاص

های بسکتبال و ساییدگی های مکرر زانوی شما درهنگام دویدن یا آهسته دویدن خطر آسیب زانو در شما را افزایش می دهند.

_ آسیب پیشین

داشتن یک آسیب پیشین زانو احتمال ایجاد آسیب دوباره در زانوی شما را بیشتر می کند.

پارگی منیسک

تشخیص زانو درد

در طی معاینه جسمی، احتمالا پزشک شما:

☑ برای یافتن تورم، درد، حساسیت به لمس (تندرنس)، گرمی و کبودی قابل مشاهده پزشکتان زانوی شما را معاینه می کند.

☑ بررسی می کند که چقدر می توانید زانوی خود را در مسیرهای مختلف حرکت دهید.

☑ کشیدن یا هل دادن مفصل برای ارزیابی پایداری زانوی شما.

# آزمایش های تصویربرداری

در بعضی موارد، ممکن است پزشکتان آزمایش هایی مانند موارد زیر را توصیه کند:

_ تصویربرداری اشعه ی ایکس

ممکن است ابتدا پزشک شما انجام این تصویربرداری را توصیه کند، چیزی که میتواند به یافتن شکستگی های استخوان و بیماری های مخرب مفصل کمک کند.

_ سی تی اسکن

سی تی اسکن در زاویه های بسیار مختلفی با اشعه ی ایکس انجام می شود، تا تصویرهای در مقاطع مختلف از درون بدن شما تهیه کند. سی تی اسکن می تواند به تشخیص مشکلات استخوانی و یافتن قطعات سرگردان داخل مفصلی کمک کند.

_ سونوگرافی

این تکنولوژی از امواج ماورا صوتی استفاده می کند تا تصاویر لحظه ای از ساختارهای بافت نرم درون و اطراف زانوی شما، و چگونگی عملکرد آن ها تولید کند. ممکن است پزشک شما بخواهد در طی سونوگرافی مانورهایی روی زانوی شما انجام دهد و زانو را در موقعیت های ویژه ای قرار دهد، تا مشکلات خاصی را بررسی کند.

_ ام آر آی

این نوع تصویر برداری از امواج مغناطیس قوی استفاده می کند تا تصاویر سه بعدی از درون زانوی شما ایجاد کند. این آزمایش به ویژه در آشکارسازی آسیب ها به بافت نرم مانند رباط ها، تاندون ها، عضروف و عضلات مفید است.

# آزمایش ها

اگر پزشک شما به عفونت، نقرس یا نقرس کاذب شک کند، احتمالا برای شما آزمایش خون و بعضی اوقات کشیدن مایع مفصلی را توصیه می کند، که در آن مقدار کمی از مایع درون مفصل شما توسط سوزن گرفته می شود و برای بررسی به آزمایشگاه فرستاده می شود.

تزریق به زانو


پیچ خوردگی مچ پا زمانی رخ می دهد که لیگامان های (رباط های) قوی که مچ پا را محافظت می کنند، بیش از حد کشیده یا پاره شوند. بسته به میزان صدمه به رباط ها، پیچ خوردگی می تواند خفیف تا شدید باشد.


اکثر پیچ خوردگی های مچ پا صدمات جزئی هستند که با درمان های خانگی نظیر استراحت و گذاشتن یخ بهبود می یابند. اما اگر مچ پای شما آنقدر متورم و دردناک است که نمی توانید روی آن راه بروید یا وزن خود را روی آن تحمل کنید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

یک پیچ خوردگی شدید، در صورت عدم درمان و بازتوانی مناسب می تواند باعث ضعیف شدن مچ پای شما شود و شما را در معرض صدمه مجدد قرار دهد. پیچ خوردگی های مکرر مچ پا می تواند منجر به مشکلات دراز مدت نظیر درد مزمن مچ پا، آرتروز و ناپایداری مداوم شود.

علت پیچ خوردگی مچ پا

پای شما ممکن است حین فعالیت های مختلفی ناگهان پیچ بخورد مثل:

❇ راه رفتن یا ورزش روی سطوح ناهموار

❇ افتادن

❇ شرکت در ورزشهایی که نیازمند تغییر جهت های مکرر یا غلطیدن و پیچیدن باشند مثل بسکتبال، تنیس، فوتبال، فوتبال آمریکایی

علایم پیچ خوردگی مچ پا

مچ پای پیچ خورده دردناک است. بقیه علایم در پیچ خوردگی مچ پا عبارتند از:

✳ تورم

✳ کبودی

✳ درد و حساسیت در لمس

نکته: ناپایداری مچ پا زمانی رخ می دهد که پارگی رباط، کامل باشد یا مچ پا کاملاً در رفته باشد.

اگر پارگی شدید رباط ها اتفاق افتاده باشد، ممکن است حین پیچ خوردگی صدایی را احساس کنید. علایم پیچ خوردگی شدید مشابه علائم

شکستگی مچ پا هستند و نیاز به بررسی توسط پزشک دارند.

تشخیص پیچ خوردگی مچ پا

برای تشخیص پیچ خوردگی مچ پا ممکن است پزشک شما پس از معاینه کامل، تقاضای رادیوگرافی معمولی، MRI یا سونوگرافی نماید.

درمان پیچ خوردگی مچ پا

تقریباً همه نوع از پیچ خوردگی مچ پا را می توان بدون جراحی درمان کرد. حتی یک پارگی کامل رباط نیز می تواند در صورت بی حرکتی مناسب، بدون جراحی بهبود یابد. یک برنامه سه مرحله ای  برای کلیه پیچ خوردگی های مچ پا اعم از خفیف یا شدید توصیه می شود که شامل موارد زیر است:

مرحله ۱

شامل استراحت، حفاظت از مچ پا و کاهش درد و تورم

مرحله ۲

شامل بازیابی دامنه ی حرکتی، قدرت و انعطاف پذیری

مرحله ۳

شامل ارائه تمرینات نگهدارنده و بازگشت تدریجی به فعالیت هایی که نیاز به پیچاندن و چرخاندن مچ پا ندارند. بعدها می توان فعالیت هایی را انجام داد که نیاز به چرخش های ناگهانی دارند مثل تنیس، بسکتبال، فوتبال. این درمان سه مرحله ای ممکن است در پیچ خوردگی های خفیف ۲ هفته و در صدمات شدیدتر ۶ تا ۱۲ هفته طول بکشد.

درمان های خانگی پیچ خوردگی مچ پا

در پیچ خوردگی های خفیف تر مچ پا، پزشک شما ممکن است درمان های خانگی ساده ای را توصیه کند.

الف- پروتکل RICE

به محض بروز آسیب، این پروتکل را انجام دهید:

  • استراحت (Rest). روی پای آسیب دیده راه نروید.
  • یخ(Ice). بلافاصله روی مچ پا یخ بگذارید تا تورم زیاد نشود. ۳۰-۲۰ دقیقه ۳ تا ۴ بار در روز. یخ را مستقیماً روی پوست قرار ندهید.
  • فشار (Compression). از بانداژ فشاری استفاده کنید تا مچ پای آسیب دیده را حفاظت نمایید.
  • بالا نگه داشتن (Elevation). مچ پا را در حداکثر طول شبانه روز تا حد معین بالا نگه دارید.

ب- داروها

داروهای ضد التهاب خوراکی نظیر ایبوپروفن و ناپروکسن درد و تورم ناشی از پیچ خوردگی مچ پا را کم می کنند. به دلیل کاهش تورم و درد، این داروها اثر بهتری برای بهبود عملکرد دارند تا داروهای ضد درد مخدر مثل کدئین، ترامادول و مورفین.

درمان غیر جراحی پیچ خوردگی مچ پا

بعضی موارد شدیدتر پیچ خوردگی مچ پا نیاز به درمانی بیش از پروتکل RICE و دارو دارند.

الف- عصای زیر بغل

در اغلب موارد تورم و درد بیش از ۳-۲ روز طول می کشد. در این مدت راه رفتن ممکن است دشوار باشد و پزشک شما توصیه کند که در حد نیاز از عصای زیر بغل استفاده کنید.

ب -بی حرکت کردن

در طول مرحله اولیه ترمیم و بهبود، مهم است که مچ پا در برابر حرکات ناگهانی محافظت شود. در پیچ خوردگی های با شدت متوسط، یک آتل پلاستیکی قابل برداشتن نظیر یک قالب پلاستیکی چکمه ای یا یک بریس رکاب مانند بادشونده می تواند استفاده شود. در پیچ خوردگی خیلی شدید ممکن است نیاز به استفاده از گچ کوتاه به مدت دو تا سه هفته باشد.

پ- فیزیوتراپی

 تمرینات بازتوانی برای جلوگیری از خشکی مفصل، کمک به افزایش قدرت مچ پا و جلوگیری از مشکلات مزمن مچ پا انجام می شوند.

* حرکات زود هنگام

برای جلوگیری از خشکی مفصل پزشک یا فیزیوتراپیست تمریناتی را توصیه می کنند که شامل دامنه حرکتی مچ پا بدون مقاومت می شوند.

* تمرینات تقویتی

پس از آن که شما توانستید بدون افزایش درد و تورم وزن گذاری را انجام دهید، تمریناتی که باعث تقویت عضلات ساق و پای شما می شوند به درمان شما اضافه می گردند، آب درمانی شروع می شود و تمرینات مقاومتی در حد تحمل آغاز می شوند.

* تمرینات تعادلی

عدم وجود تعادل مناسب اغلب منجر به پیچ خوردگی مکرر مچ پا و ناپایداری آن می شود. یک مثال خوب برای تمرینات تعادلی، ایستادن روی پای صدمه دیده است در حالی که پای مقابل از زمین برداشته می شود و چشم ها بسته هستند. معمولا در این مرحله از فیزیوتراپی از تخته تعادل نیز استفاده می شود.

* تمرینات مربوط به استقامت

پس از بهبود درد، تمرینات دیگری اضافه می شوند. دویدن در مسیر ۸ که به تدریج شعاع ۸ کوچکتر می شود. این تمرین برای چابکی و قدرت عضلات پشت ساق و مچ عالی است. هدف از این تمرین افزایش قدرت و دامنه حرکتی به موازات بهبود تعادل در طول زمان است.

درمان جراحی پیچ خوردگی مچ پا

درمان جراحی برای پیچ خوردگی مچ پا به ندرت لازم است. در صورتیکه درمان غیر جراحی ناموفق باشد و بیمار بعد از ماه ها بازتوانی و درمان غیر جراحی دچار ناپایداری مزمن مچ پا شود، از حراحی استفاده می شود.

قابل ذکر است که پیش آگهی پیچ خوردگی مچ پا کاملاً خوب است و با درمان کافی اغلب بیماران به فعالیت روزمره خود برمی گردند. مهم است بدانید که درمان موفقیت آمیز نیازمند پایبندی بیمار به تمرینات بازتوانی می باشد.

بازتوانی ناکامل  شایعترین علت ناپایداری مزمن مچ پا است. اگر بیمار تمرینات تقویتی را انجام و ادامه ندهد، رباط های آسیب دیده نهایتاً ضعیف شده و او را در معرض پیچ خوردگی مکرر قرار می دهند.

پیچ خوردگی مزمن مچ پا

اگر پس از پیچ خوردگی مچ پا، رباط ها زمان کافی برای ترمیم کامل نداشته باشند، ممکن است مجدداً دچار پیچ خوردگی مچ پا شوید. اگر درد به مدت بیش از ۶-۴ هفته ادامه یابد، ممکن است دچار پیچ خوردگی مزمن باشید. فعالیت هایی که باعث بدتر شدن مچ پای پیچ خورده  می شوند عبارتند از راه رفتن روی زمین ناهموار و شرکت در ورزش هایی که نیاز به تغییر جهت های ناگهانی یا پیچاندن و غلطاندن مچ پا دارند.

پیشگیری از پیچ خوردگی مچ پا

بهترین راه پیشگیری از پیچ خوردگی پا حفظ قدرت خوب عضلانی، تعادل و انعطاف پذیری است. اقدامات زیر برای جلوگیری از پیچ خوردگی پا کمک کننده هستند:

قبل از تمرین و فعالیت فیزیکی، کاملاً گرم کنید.

هنگام راه رفتن، دویدن یا کارکردن روی سطح ناهموار، بسیار دقت کنید.

از کفش های مناسب برای فعالیت خود استفاده کنید.

در صورت احساس درد یا خستگی، مقدار زمان یا شدت تمرین و فعالیت خود را کم کنید یا اینکه آن را متوقف کنید.

چگونه پس از پیچ خوردگی مچ پا تمرینات کششی انجام دهیم؟

پس از کاهش درد و تورم اولیه که معمولا ظرف ۷-۵ روز اتفاق می افتد، باید تمرین های زیر را انجام دهید. اولین قدم بازیابی دامنه حرکتی مچ پاست که باید تمرین های زیر را انجام دهید.  این تمرین ها باید وقتی توانستید تحمل وزن انجام دهید آغاز شوند.

پس از بازیابی تقریباً کامل دامنه حرکتی مچ پا، باید مچ پای خود را قوی کنید. همزمان با تقویت، باید تمریناتی انجام دهید که باعث احساس راحتی و پایداری در مچ پای شما بشوند که به آن حس عمقی (تعادل) می گویند.

حرکات تمرینی زیر را در خانه انجام دهید. ( دو بار در روز).

۱-  در حالت نشسته، مچ پای خود را تا حد امکان به سمت بالا خم کنید. این کار را به آرامی انجام دهید به گونه ای که در عضلات پشت ساق خود احساس کشش کنید. ۱۰ ثانیه مکث کنید. این حرکت را ده بار انجام دهید.

۲- در حالت نشسته مچ پای خود را به سمت پایین و داخل حرکت دهید. این چرخش به داخل را ۱۰ ثانیه نگه دارید. حرکت را ده بار انجام دهید.

۳- مچ پای خود را به سمت بالا و خارج حرکت دهید. این چرخش به خارج را ۱۰ ثانیه نگه دارید. حرکت را ده بار انجام دهید.

۴- مچ و نوک انگشتان خود را به سمت پایین ببرید و این وضعیت را ۱۰ ثانیه نگه دارید. حرکت را ده بار انجام دهید.

۵- برای انجام این کشش، پس از آن که درد مچ پا  تا حد زیادی فروکش کرد،اقدام کنید. روی یک پله بایستید طوری که نیمه جلویی کف پای شما در تماس با پله و نیمه عقبی معلق باشد. مچ ها را به پایین رها کنید و این وضعیت کشش را تا ۱۰ ثانیه نگه دارید حرکت را ده بار انجام دهید.

۶- این حرکت را تنها زمانی انجام دهید که درد ناشی از پیچ خوردگی پا به میزان زیادی فروکش کرده باشد. به فاصله ۳۰  سانتی متر از یک دیوار بایستید در حالی که نوک انگشتتان رو به دیوار باشند. در حالی که کف پاها روی زمین قرار دارند. زانوها را نیمه خم کنید و ۱۰ ثانیه در این وضعیت بمانید. حرکت را ده بار تکرار کنید.

چگونه پس از پیچ خوردگی مچ پا ، آن را قوی کنید؟

به دنبال پیچ خوردگی مچ پا، پس از آن که توانستید به راحتی وزن خود را تحمل کنید و دامنه حرکتی مچ پایتان نزدیک به کامل شد، باید تمرینات تقویتی شروع شوند.

آسان ترین کار، شروع با تمرینات ایزومتریک است که طی آن شما با مچ پای خود به یک جسم ثابت مثل کاناپه یا دیوار  فشار وارد مو کنید.پس از آن که این حرکات به خوبی انجام شدند، می توانید تمرینات ایزوتونیک را انجام دهید بدین ترتیب که دامنه حرکتی مچ پا را در مقابل مقاومت انجام می دهید.

۱-  مچ پا را به سمت داخل و پایین در برابر یک جسم ثابت نظیر کاناپه قرار دهید و فشار بیاورید این وضعیت را ۱۰ ثانیه نگه دارید. حرکت را ده بار انجام دهید.

۲- مچ پا را به سمت خارج و بالا در برابر یک جسم ثابت  مانندکاناپه قرار دهید و فشار بیاورید این وضعیت را ۱۰ ثانیه نگه دارید. حرکت را ده بار انجام دهید.

۳– مچ پا را به سمت پایین در برابر یک جسم ثابت فشار دهید. ۱۰ ثانیه نگه دارید .این حرکت را ده بار انجام دهید.

۴- مچ پای را به سمت بالا در برابر یک جسم ثابت بفشارید ۱۰ ثانیه نگه دارید. حرکت را ده بار انجام دهید.

۵- کش ورزشی یا پارچه را در قسمت جلویی پای خود حلقه کنید و دو سر آن را با دست خود بگیرید و مچ پای خود را با ملایمت تا حد امکان به سمت پایین فشار دهید و پس به حالت اولیه برگردانید. حرکت را ده بار انجام دهید.

۶- کش ورزشی را دور یک جسم ثابت گره بزنید و انتهای دیگر آن را دور قسمت جلویی پای خود بپیچید. حرکت را در حالی که نوک انگشتان پایتان به سمت پایین قرار دارند آغاز کنید و مچ پا را تا آن جا که می توانید به سمت بالا بکشید سپس دوباره به حالت اول برگردید. حرکت را ده بار انجام دهید.

۷- کش را دور یک جسم ثابت در سمت خارج مچ پای خود ببندید. از حالت معمول شروع کنید و مچ پا را به سمت داخل و پایین بیاورید و سپس مجدد به وضعیت اول برگردانید. حرکت را ده بار انجام دهید.

۸- دو طرف کش را دور یک جسم ثابت در سمت داخل مچ پای خود ببندید.از حالت خنثی مچ پا را به سمت بالا و خارج حرکت دهید و سپس به حالت استراحت برگردید . حرکت را ده بار انجام دهید.

پس از آن که حرکت و قدرت در مچ پای شما مجدداً به دست آمد، شما آماده هستید تا به فعالیت ورزشی نظیر دو نرم و دوچرخه سواری برگردید. پس از آن که در مچ پای خود قدرتی نزدیک ۸۰% سمت سالم حس کردید می توانید حرکات با تغییر جهت ناگهانی و یا ورزش هایی که در آنها مچ پا باید بچرخد را انجام دهید.

تمرینات تعادلی برای بازیابی تعادل، هماهنگی و چابکی مچ پا

۱-  با پای مبتلای خود روی یک بالش بایستید. ۱۰ ثانیه مکث کنید. حرکت را ده بار انجام دهید.

۲- روی پای مبتلای خود بایستید و کش را به ساق سالم ببندید و ساق سالم را به جلو و عقب حرکت دهید و تعادل خود را حفظ کنید. حرکت را ده بار انجام دهید.

حرکت را به آهستگی آغاز کنید و به تدریج سرعت آن را زیاد کنید.

۳- برای تمرین پیشرفته تر، ساق سالم خود را به سمت پشت خود بچرخانید و سپس به حالت اول برگردید.


آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها